Stan wyjątkowy. Co może oznaczać jego wprowadzenie dla kraju?

W piątek rano Ministerstwo Zdrowia poinformowało o wzroście liczby osób zakażonych koronawirusem w Polsce. Przez ostatnią dobę przybyło 21 629 nowych przypadków. Z powodu COVID-19 zmarły 202 osoby. Ponad 20 tys. odnotowanych zakażeń dziennie, od dwóch dni liczba ta daje dużo do myślenia. W związku z takim przyrostem zachorowań władze mogą zdecydować się na wprowadzenie stanu wyjątkowego.

Zgodnie z artykułem 230. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, stan wyjątkowy może być wprowadzony w sytuacji, gdy pojawia się bezpośrednie zagrożenie konstytucyjne ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego. To znaczy, że wprowadzony może być w sytuacji, gdy niektóre prawa i swobody obywatelskie ulegają znacznym ograniczeniom.

Stan wyjątkowy może zostać wprowadzony na okres nie dłuższy niż 90 dni na wniosek Rady Ministrów, i może się wiązać między innymi z:

• zawieszeniem możliwości strajków i protestów oraz możliwości zrzeszania się
• zawieszeniem organizowania i przeprowadzania wszelkiego rodzaju zgromadzeń, imprez masowych;
• zakazem możliwości prowadzenia działalności kulturowej na imprezach artystycznych;
• zawieszeniem prawa do swobody ruchu osobowego i towarowego na drogach publicznych (w tym: kolejach, drogach wodnych i lotniczych).

Każdy stan wyjątkowy jest jednak traktowany indywidualnie, dlatego zakres ograniczeń wolności (jak i terenów, na którym obowiązują) jest wprowadzany w związku z konkretną sytuacją. Decyzje podejmuje Rada Ministrów w ramach rozporządzeń. Mają one uwzględniać minimalizację indywidualnych i społecznych uciążliwości wynikających z przepisów.

W artykule 21 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym ograniczenia podczas stanu wyjątkowego mogą dotyczyć także:

• dostępu do towarów konsumpcyjnych,
• wolności działalności gospodarczej,
• działalności edukacyjnej,
• transportu drogowego, kolejowego, morskiego i lotniczego,
• funkcjonowania systemów łączności oraz działalności telekomunikacyjnej i pocztowej; w tym może wiązać się z nakazem wyłączenia urządzeń łączności czy zawieszeniem usług
• dostępu do informacji publicznej