Spotkanie przywódców Trójkąta Weimarskiego

Spotkanie odbędzie się z okazji 15. rocznicy powstania tej inicjatywy. Prawdopodobnie także zostanie ogłoszone, że kolejne spotkanie Trójkąta odbędzie się za dwa lata w Polsce.

Ten szczyt będzie bodźcem do napełnienia współpracy weimarskiej treścią - podkreślił podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Andrzej Krawczyk.

Wśród tematów, jakie będą omawiane podczas spotkania, minister Krawczyk wymienił: rozwój wspólnej unijnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, polityka wschodnia UE: w tym kontynuacja pomocy Ukrainie, wkład na rzecz rozwoju demokracji na Białorusi, a także wzmocnienie współpracy militarnej w ramach Trójkąta, rozwijanie wymiany młodzieży oraz tematy międzynarodowe. Jak zaznaczył, w porządku obrad jest także kwestia bezpieczeństwa energetycznego.

Sam prezydent Lech Kaczyński w wywiadzie dla agencji Reutera powiedział, że będzie ponownie rozmawiał o Gazociągu Północnym z kanclerz Niemiec podczas spotkania w Weimarze.

Chcemy rozmawiać, ale to, czego chcemy teraz, to jasna odpowiedź, dlaczego ten rurociąg pójdzie tamtędy, a nie przez Polskę i Litwę, zamiast mówienia nam tylko, że to projekt prywatny - cytuje Reuter L.Kaczyńskiego.

Krawczyk podkreślił, że współpraca weimarska przez 15 lat "przeżywała lepsze i gorsze okresy". W tej chwili trzej przywódcy mają silną i zdecydowaną wolę napełnić tę współpracę rzeczywistymi treściami - zaznaczył.

Jak dodał, w deklaracji, która ma zostać przyjęta na zakończenie spotkania w Weimarze, ma być podkreślenie wagi przywiązywanej do tej inicjatywy oraz stwierdzenie o zbieżności poglądów w wielu obszarach.

Eksperci różnią się w ocenie dorobku Trójkata. Jedni uznają go za wartościową platformę współpracy, inni argumentują, że trójstronne spotkania nie spełniły pokładanych w nich nadziei.

Dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (PISM) Roman Kuźniar i Marek Cichocki z Centrum Europejskiego Natolin widzą jednak szansę, by Trójkąt stał się znaczącym miejscem rozmów o przyszłości UE.

Zdaniem Cichockiego, w przeszłości z trójstronną współpracą wiązano wiele nadziei, których Trójkąt nie zrealizował. Pierwszym problemem było niezbyt duże zainteresowanie tą inicjatywą francuskiej dyplomacji, która obawiała się "przesunięcia Niemiec na Wschód" i tego, że osłabiłoby to więzi francusko-niemieckie - powiedział Cichocki

Drugim problemem - zdaniem Cichockiego - było to, że Polska znajdowała się poza UE. Te kwestie, które interesowały Francję i Niemcy - członków UE - nie mogły być omawiane z Polską, która nie była częścią Wspólnoty i dlatego nie mogła być traktowana jako równoprawny partner - wyjaśniał.

Innego zdania jest Roman Kuźniar. W jego opinii, Trójkąt Weimarski był i w dalszym ciągu jest "wartościową formułą".

Kuźniar przyznaje, że pomiędzy Polską, Niemcami i Francją występowały czasem znaczące różnice i Trójkąt nie zdołał ich przezwyciężyć. Jednak ważne, że nawet w sytuacji daleko idących rozbieżności czy wręcz napięć, jak w kontekście kryzysu wokół wojny irackiej (Polska poparła amerykańską interwencję w Iraku, czemu Niemcy i Francja stanowczo się sprzeciwiały-PAP) utrzymany był kanał porozumiewania się - podkreślił.

Trójkąt Weimarski został powołany do życia w 1991 r. przez ministrów spraw zagranicznych Polski, Francji i Niemiec: Krzysztofa Skubiszewskiego, Hansa-Dietricha Genschera, Rolanda Dumasa.

Na początku, w ramach Trójkąta, każdego roku spotykali się szefowie dyplomacji oraz m.in. ministrowie obrony tej trójki. Natomiast w 1993 r. w Gdańsku po raz pierwszy spotkały się głowy państw - Lech Wałęsa, Francois Mitterand i Richard von Weizsaecker. Od tego czasu polscy i francuscy prezydenci oraz niemieccy kanclerze spotykali się sześciokrotnie.