Spór wokół roli Fannie Mae i Freddie Mac w kryzysie finansowym
W kampanii prezydenckiej w USA trwa spór o rolę, jaką w kryzysie ekonomicznym odegrały instytucje gwarantujące kredyty hipoteczne: Fannie Mae i Freddie Mac, i o to czy Demokraci sprzeciwiali się ich regulacji, która zapobiegłaby działaniom przyczyniającym się do kryzysu.
09.10.2008 | aktual.: 10.10.2008 05:33
Fannie Mae (FNMA, Federal National Mortgage Association) i Freddie Mac (FHLMC, Federal Home Loan Mortgage Corporation), instytucje dotowane przez rząd, udzielają poręczeń na kredyty hipoteczne głównie dla biedniejszych Amerykanów, zwłaszcza mniejszości rasowych. Ogłoszenia telewizyjne reklamujące obie instytucje pokazują zwykle parę młodych Afroamerykanów korzystających z ich usług.
Republikański kandydat prezydencki John McCain twierdzi, że Demokraci naciskali, aby rozluźnić nadzór nad Fannie Mae i Freddie Mac, co przyczyniło się do tego, że gwarantowano pożyczki bankowe na domy osobom, których nie było na to stać.
Nagromadzenie niespłacalnych długów hipotecznych przez banki leży u podłoża obecnego kryzysu. W jego wyniku także Fannie Mae i Freddie Mac musiały być ratowane przez rząd przed bankructwem.
Republikanie przypominają szczególnie przesłuchania przed komisją ds. bankowości Izby Reprezentantów, zwołane po sygnałach, że obie instytucje mają trudności. Jej demokratyczni członkowie argumentowali wówczas, że ich sytuacja nie stwarza wcale powodów do niepokoju.
McCain zarzuca także swemu demokratycznemu rywalowi Barackowi Obamie powiązania z szefami Fannie Mae i Freddie Mac, których zwolniono, gdy obie instytucje stanęły na skraju bankructwa.
Obaj mieli też sponsorować kampanię Obamy, a jeden był rzekomo jego doradcą ekonomicznym.
Obama stanowczo temu zaprzeczył; dyrektor Fannie Mae James A. Johnson był tylko początkowo konsultowany przez jego sztab w sprawie wyboru kandydata na wiceprezydenta.
Fannie Mae i Freddie Mac gwarantowały kredyty hipoteczne osobom bez zdolności kredytowej, ale - jak podkreślają Demokraci - pożyczek udzielały wyspecjalizowane w tym banki, jak Countrywide. Zdaniem Demokratów, rola obu instytucji była zatem drugorzędna, natomiast to Republikanie głównie stawiali bariery przeciw regulacji banków.
Ustawa z lat 70. XX wieku rzeczywiście jednak zachęcała Fannie Mae i Freddie Mac do gwarantowania pożyczek na domy udzielanych Afroamerykanom, m.in. w imię przeciwdziałania dyskryminacji rasowej. Wielu z nich miało bowiem trudności z uzyskaniem pożyczek - nie tylko wynikających z braku historii kredytowej, lecz także uprzedzeń rasowych.
Z tych samych powodów napotykają oni kłopoty z wynajęciem mieszkań i domów poza dzielnicami murzyńskimi i latynoskimi.
Tomasz Zalewski
