Socjolog dr Jarosław Flis: sejm traci na znaczeniu, kluczowe decyzje zapadają poza nim

- Sejm bez wątpliwości traci na znaczeniu, bo kluczowe decyzje zapadają poza nim - podkreślił w rozmowie z PAP Flis, mówiąc o pierwszym roku pracy sejmu VII kadencji. Jak zauważył, w trakcie ostatniego roku u premiera Donalda Tuska nie widać było presji, by ważne wydarzenia miały miejsce w sejmie. - Nie było tam szczególnych debat, premier nie pojawiał się na forum sejmu, by akurat tam ogłosić, co chciałby zrobić - podkreślił Flis.

Według socjologa można obserwować proces, w którym "jednoosobowy szef egzekutywy staje się głównym aktorem na scenie politycznej, a podmiotowość całej reszty słabnie". - To nie jest tylko polski problem - ocenił ekspert. Flis zaznaczył jednak, że w ostatnim miesiącu doszło w tym względzie do zmiany. - Polityka wróciła do sejmu - podkreślił. Według socjologa było widać, że sejm jest nadal areną ważnych wydarzeń po tym, jak w październiku Donald Tusk wygłosił tzw. drugie expose i został przegłosowany wniosek o wotum zaufania dla rządu. Zdaniem socjologa to pokazało, że "sejmu nie można ignorować".

Jak zaznaczył o wzroście roli posłów może też świadczyć sprawa ustawy antyaborcyjnej, kiedy 40 posłów Platformy w pierwszym głosowaniu poparło projekt Solidarnej Polski, a w kolejnym - pod wpływem nacisku premiera Tuska - większość z nich zagłosowała przeciwko. To, że posłowie byli w tej sprawie poddawani wpływom - według Flisa - jest przejawem wzrostu ich znaczenia. - Nikt nie chce wpływać na kogoś, kto nie ma znaczenia - podkreślił.

W ocenie Flisa przez ostatni rok to Donald Tusk i rząd panowali nad sytuacją, a posłom Platformy sugerowano, że nie mają prawa zgłaszania poprawek do projektów rządowych. Jak wyjaśnił - jest to konsekwencja sposobu sprawowania władzy w dużych partiach. Ekspert podkreślił, że rząd nie powinien traktować parlamentu jak kuli u nogi, która tylko sprawia kłopot; nie powinien też rozwiązywać problemów wyłącznie siłami ministerstw i aparatu urzędniczego, bo działalność rządu nadal nie będzie "pasmem sukcesów".

- Platforma Obywatelska powinna sobie przypomnieć, że ma posłów - zaznaczył Flis, dodając, że klub parlamentarny to zasób, który rząd ma pod ręką. Ekspert zauważył też, że skład sejmu nieznacznie się zmienił, bo w przypadku Platformy aż 80 proc. obecnych posłów miało mandaty w poprzedniej kadencji, w przypadku PiS-u ten odsetek wynosi 70. Flis podkreślił, że w składzie Sejmu tej kadencji widać dopływ świeżej krwi, ale przytłaczającą większość posłów można zaliczyć do doświadczonych.

- Problemem nie jest to, że kompetencji nie ma. Tylko, że nie ma parcia do jej wykorzystania - uważa socjolog. Jak wyjaśnił, obserwował posłów uczestnicząc w posiedzeniu komisji pracującej nad kodeksem wyborczym. - Wielu z nich nie jest zainteresowanych, by mieć wpływ na to, co się dzieje. Siedzieli z wyraźnie znudzonymi minami - mówił.

Według socjologa posłowie wiedzą, że ich szanse na reelekcję nie zależą od ich aktywności w Sejmie, co ich demoralizuje. - Powszechne poczucie pasywności nie skłania aktywnych i chcących wpływać na rzeczywistość do zasiadania w sejmie. Jak nie ma pędu do wpływu na rzeczywistość, to wszyscy ignorują Sejm. I jest to samospełniająca się przepowiednia - zaznaczył Flis.

Podkreślił, że sejm "musi mieć pomysł na siebie, by być istotnym graczem". - Parlament, którego członkowie zajmują się głównie kuluarowymi podchodami nie będzie nigdy poważnym podmiotem w innej sprawie, niż kuluarowe podmioty - ocenił socjolog.