SN: aby aresztować sędziego bez immunitetu - potrzebna odrębna zgoda sądu
Nie wystarczy uchylenie sędziemu immunitetu
przez sąd dyscyplinarny, żeby można było go także aresztować - tę
zasadę prawną potwierdził Sąd Najwyższy, rozstrzygając
takie zagadnienie.
Do tej pory w orzecznictwie SN istniały rozbieżności. W różnych uchwałach sąd ten stwierdzał, że już samo uchylenie immunitetu sędziemu pozwala prokuraturze stawiać mu zarzuty karne, a także zatrzymywać go i występować o aresztowanie.
SN w innym składzie stwierdził natomiast, że uchylenie immunitetu sędziowskiego, czyli zgoda sądu dyscyplinarnego na stawianie sędziemu zarzutów, nie wystarczy, by mocą tej decyzji pozbawiać go wolności. Dlatego pierwszy prezes SN Lech Gardocki przedstawił takie zagadnienie prawne powiększonemu, siedmioosobowemu składowi Sądu Najwyższego.
W czwartek SN przesądził, że oprócz pozbawienia sędziego immunitetu musi być osobny wniosek o pozbawienie go wolności - jeżeli prokurator się tego domaga. Sąd podkreślił, że gwarantują to zarówno konstytucja, jak i ustawa o ustroju sądów powszechnych, które nie traktują tej kwestii łącznie.
Podobne rozwiązanie zastosowano w przepisach dotyczących posłów. Gdy prokurator zamierza stawiać posłowi zarzuty, występuje do Sejmu o pozbawienie immunitetu parlamentarzysty. Jeśli jednak dodatkowo chciałby występować do sądu o aresztowanie posła, musi złożyć odrębny wniosek także do Sejmu. Stało się tak na przykład w sprawie byłego posła SLD Andrzeja Pęczaka, czy ostatnio w sprawie Stanisława Łyżwińskiego.
W prawie 80-tysięcznej grupie polskich sędziów ich aresztowania zdarzają się, ale niezwykle rzadko. Przepis prawa o ustroju sądów powszechnych w sposób odrębny traktuje przypadek zatrzymania sędziego na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa. W takiej sytuacji o sprawie musi natychmiast zostać zawiadomiony prezes sądu, następnie zazwyczaj wszczyna się procedurę uchylenia sędziemu immunitetu.