Słowniczek pojęć dot. Watykanu

ELIGO IN SUMMUM PONTIFICEM - łac., dosłownie "wybieram na najwyższego kapłana". Formuła wypisana na karcie do głosowania przeznaczona dla kardynałów wybierających papieża.

HABEMUS PAPAM - łac. "mamy papieża" - słowa, którymi kardynał diakon powiadamia wiernych zgromadzonych na Placu św. Piotra w Rzymie o dokonaniu wyboru nowego papieża.

KARDYNAŁ KAMERLING - włos. camerlengo lub camerlingo (łac. camerarius) - szambelan. W czasie pontyfikatu jest to skarbnik kolegium kardynałów, podczas "sede vacante" zarządza całym Kościołem w zastępstwie papieża.

KONKLAWE - łac. conclave, dosł. pod kluczem (con - z, clavis - klucz). Jest to zgromadzenie kardynałów, którego celem jest wybór papieża. Na ostatnim konklawe wszyscy purpuraci pozostawali przez czas obrad w pomieszczeniu z zaplombowanymi oknami i symbolicznie zabitymi drzwiami. Nocowali też na miejscu w zaimprowizowanych sypialniach. Według złagodzonego "ordo rituum conclavis", zatwierdzonego przez papieża w 1998 r., uczestnicy konklawe będą mieszkać na terenie Watykanu w domu-hotelu św. Marty, będą mogli poruszać się po Watykanie.

ORDO RITUUM CONCLAVIS - łac. porządek rytuałów konklawe.

PAPABILE (włos., l.mn. "papabili") - dosł. "ten, który może zostać papieżem". Są to kardynałowie, których uważa się za najbardziej prawdopodobnych kandydatów na papieża.

PONTIFEX MAXIMUS - łac., dosł. "najwyższy kapłan". Był to najwyższy kapłan w starożytnym państwie rzymskim. Obecnie tytuł ten nadawany jest papieżowi.

PONTYFIKAT - pochodzi z łac. pontifex (kapłan). Słowo oznaczające godność papieską i czas sprawowania rządów przez papieża.

SEDE VACANTE - łac., w swobodnym tłumaczeniu "wolne miejsce". Jest to czas, w którym po śmierci papieża i przed wyborem następnego urząd papieski pozostaje nieobsadzony. W tym czasie tracą swoje stanowiska również wszyscy inni urzędnicy watykańscy z wyjątkiem kardynała kamerlinga.

SCRUTINIUM - łac. "głosowanie" kardynałów podczas konklawe. Scrutinium zastąpiło dawne formy wybierania papieża: "per acclamationem seu inspirationem" (przez jednomyślność, czyli z natchnienia) i "per compromissum" (przez kompromis, ugodę).

UNIVERSI DOMINICI GREGIS - łac. dosł. "Całego Pańskiego stada ...". Jest to tytuł Konstytucji Apostolskiej zawierającej szczegółowe rozporządzenia dotyczące wyboru nowego papieża, ogłoszonej przez Jana Pawła II w 1996 roku. Tytuł, podobnie jak w encyklikach, pochodzi od pierwszych słów tekstu, którego pierwsze zdanie brzmi: "Całego Pańskiego stada pasterzem jest Biskup Rzymu".

URBI ET ORBI - łac., dosł. "miastu i światu". Miastem, o którym mowa w tej formule, jest Rzym. Jest to uroczyste błogosławieństwo papieskie.