Słowaccy Romowie żądają "godnych warunków życia"

Przewodniczący SRU Frantiszek Tanko powiedział dziennikarzom, że akcja zbierana podpisów rozpoczęła się miejscowości Humienne na wschodzie Słowacji. Już pierwszego dnia pod 10-punktową petycją podpisało się kilka tysięcy Romów. Romscy aktywiści zamierzają zbierać podpisy we wschodniej Słowacji a następnie przenieść swoją akcję do centrum i na zachód kraju. Na przełomie lutego i marca planują demonstrację przed Urzędem Rady Ministrów w Bratysławie. O poparcie proszą nie tylko przedstawicieli romskiej mniejszości narodowej ale także wszystkich obywateli Słowacji, którym nie jest obojętny los Romów w kraju.

Pozaparlamentarna Partia Romskiej Unii (SRU) domaga się od rządu premiera Roberta Fico kompleksowego rozwiązania problematyki romskiej, czyli oficjalnego poparcia dla inicjatyw socjalnych, kulturalnych i edukacyjnych a przede wszystkim tworzenia nowych, stałych miejsc pracy. Apeluje także do słowackich mediów elektronicznych aby informowały w sposób "wyważony" a nie tendencyjny o problemach romskiej społeczności.

Romowie zdecydowali się na akcję zbierania podpisów ponieważ premier Robert Fico nie chciał przyjąć ich delegatów i nie reagował na ich żądania.

- My naprawdę chcemy pomóc krajowi. Jesteśmy obywatelami Słowacji, ale nie obywatelami drugiej kategorii. Nie separujcie się od nas. Nie budujcie sztucznych murów. Dajcie nam pracę a odwdzięczymy się wam w dwójnasób. Nie piszcie o nas jak o leniach i pasożytach społecznych - oświadczył Frantiszek Tanko.

Tanko uważa, że żadna z dotychczasowych ekip rządzących na Słowacji nie została rozliczona ze swojej działalności na rzecz Romów, chociaż - zdaniem szefa SRU- "naruszała w sposób ewidentny słowackie ustawy". Po wejściu do Unii Europejskiej Słowacja otrzymała z funduszy pomocowych 200 milionów euro na pomoc socjalną dla Romów ale - zdaniem szefa SRU - pieniądze nie były inwestowane zgodnie z romskimi propozycjami a obywateli Słowacji utwierdzano w przekonaniu, że muszą utrzymywać bezrobotnych Romów.

Na Słowacji żyje od 400 do 500 tysięcy Romów, głównie we wschodnich rejonach kraju. Większość Romów jest bezrobotnych i utrzymuje się z zasiłków socjalnych. Romowie żyją w odseparowanych osiedlach, na ogół w pobliżu małych miasteczek. 55 procent populacji nie ukończyło 18 roku życia.

Przeciętny Słowak postrzega Roma jako nędzarza. Z sondaży wynika, że od 75 do 95 % Słowaków nie chce mieć Roma za swojego sąsiada. Ci ostatni twierdzą, że Słowacy są niewrażliwi na potrzeby romskiego społeczeństwa a media podsycają jedynie incydenty zwiększając społeczną nietolerancję.

Zdaniem Romów, istota problemu polega na wieloletniej pasywności i niekompetencji kolejnych rządów. Zarobki i zasiłki socjalne Romów odbierają im romscy lichwiarze dlatego Ministerstwo Opieki Społecznej zmieniło zasady wypłat zapomóg, które przekazywane są częściowo potrzebującym w postaci artykułów spożywczych. Ale - zdaniem Romów - takie rozwiązanie nie załatwia sprawy.

W 2004 roku po 50-procentowych cięciach zasiłków socjalnych Romowie rozpoczęli masowe protesty i rabowanie sklepów. Rząd rozpędził wówczas protestujących za pomocą oddziałów antyterrorystycznych - Jesteśmy głodni, zrozpaczeni, zdeterminowani. Żyjemy poza społeczeństwem. Nie chcemy by powtórzył się rok 2004 - apelują do rządu słowaccy Romowie.