Senat za ratyfikacją konwencji o ekstradycji i pomocy prawnej

Zgodnie z konwencją o uproszczonej procedurze ekstradycyjnej, ścigany przez państwo Unii Europejskiej polski przestępca, który zostanie schwytany w innym kraju UE, będzie mógł zdecydować, czy zastosowana wobec niego zostanie uproszczona, czy zwykła procedura ekstradycyjna.

Uproszczona procedura ekstradycyjna pozwala na wydanie osoby ściganej bez występowania z formalnym wnioskiem o ekstradycję. Na zastosowanie uproszczonej procedury zgodę musi wyrazić zarówno ten, kogo poszukiwano, jak i państwo, na terenie którego został on zatrzymany. Jeśli zgody nie ma - stosuje się normalną procedurę. Zatrzymanemu należy także umożliwić skorzystanie z pomocy obrońcy.

Według drugiej z konwencji - o ekstradycji przeprowadzanej w zwykłym trybie - państwa UE są zobowiązane do wydawania państwom żądającym osób ściganych tam np. za udział w związku przestępczym. Konwencja ta jednocześnie zakazuje państwom, do których zwrócono się o wydanie przestępcy, powoływania się na polityczny, podatkowy, celny lub dewizowy charakter przestępstwa, przy ewentualnej decyzji odmownej; konwencja nie narusza też obowiązującej u nas zasady, że ekstradycja obywatela polskiego do innego kraju jest zakazana - takie zastrzeżenie do tej konwencji uczyniła strona polska.

Kolejna konwencja - o zwalczaniu korupcji funkcjonariuszy europejskich i krajów Unii - zakłada większą współpracę sądów poszczególnych państw w zwalczaniu tego zjawiska. Konsekwencją ratyfikowania tej konwencji jest m.in. uznanie urzędników unijnych za funkcjonariuszy publicznych (to kodeksowy termin, z którego wynikają szczególne rygory wobec osób piastujących takie funkcje w administracji rządowej, samorządowej itp.)

Z kolei konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych między państwami UE upraszcza m.in. procedurę obiegu dokumentów między organami ścigania unijnych państw, a także zasady doręczania pism procesowych osobom przebywającym w różnych krajach UE. Zasadą będzie przekazywanie tych dokumentów drogą pocztową, bez pośrednictwa sądu danego państwa. Sądy natomiast będą mogły przekazywać dokumenty bezpośrednio między sobą, bez pośrednictwa ministerstw sprawiedliwości.

Przepisy konwencji dopuszczają także szersze stosowanie przesłuchań na odległość, np. świadków czy biegłych - w formie wideokonferencji. Zacieśnienie współpracy między krajami UE będzie możliwe również dzięki dopuszczeniu możliwości tworzenia międzynarodowych zespołów śledczych do prowadzenia spraw o charakterze transgranicznym.