Sejm uchwalił nową ustawę transplantacyjną
Sejm uchwalił ustawę o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Przewiduje ona utrzymanie zasady "zgody domniemanej" przy pobieraniu narządów do przeszczepu ze zwłok. Za uchwaleniem ustawy było 372 posłów, przeciwko - 10, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Posłowie zaostrzyli kary za handel narządami - grozi za to przestępstwo kara od 3 lat pozbawienia wolności, a jeśli z handlu narządami ktoś uczyni stałe źródło dochodu, ma podlegać karze więzienia od lat 5. Obecnie za to złamanie prawa przewidziane są kary: odpowiednio do 3 i 10 lat pozbawienia wolności.
Ustawa utrzymuje zasadę "zgody domniemanej" tzn., że pobrania komórek, tkanek i narządów do przeszczepu ze zwłok można dokonać, jeżeli osoba zmarła nie wyraziła za życia sprzeciwu. Sprzeciw może być wyrażony w formie: wpisu w centralnym rejestrze zgłoszonych sprzeciwów, oświadczenia pisemnego z własnoręcznym podpisem lub oświadczenia ustnego złożonego w obecności co najmniej dwóch świadków.
Centralny rejestr sprzeciwów to nie jedyny, który będzie działał po wejściu w życie ustawy. Aby monitorować stan zdrowia żywych dawców, powstanie rejestr zawierający ich dane; w innym rejestrze będzie prowadzona centralna ewidencja przeszczepień. Ustawa zawiera też przepisy dotyczące krajowej listy osób oczekujących na przeszczep.
Zgodnie z zaleceniami Konwencji Bioetycznej Rady Europy, ustawa ogranicza możliwość pobierania szpiku od małoletniego - będzie on mógł być dawcą jedynie na rzecz rodzeństwa. Jednocześnie projekt rozszerza możliwość pobierania narządów od dawców żywych niespokrewnionych, jeśli uzasadniają to szczególne względy osobiste lub uczuciowe.
Ustawa zawiera szczegółowe i zaostrzone - w stosunku do obowiązujących - przepisy dotyczące banków krwi pępowinowej. Teraz wymagania dotyczące banków określone są w rozporządzeniu.
Nowa ustawa,, która ma wejść w życie 1 stycznia 2006 r. i zastąpić dotychczasowe przepisy, nie dotyczy pobierania, przeszczepiania i przechowywania komórek i gruczołów rozrodczych, tkanek zarodkowych i płodowych - kwestie te powinny być, zdaniem resortu zdrowia, uregulowane w odrębnej ustawie.