Rozpoczyna się rok 5769

Święto to upamiętnia stworzenie świata i przypomina o sądzie Bożym, otwiera też dziesięciodniowy okres pokuty - Jamim Noraim - trwający do święta Jom Kippur.

Według tradycji żydowskiej pierwszy człowiek został stworzony pierwszego dnia miesiąca Tiszrej, czyli w Rosz Haszana. Tego samego dnia jednak zgrzeszył, został przez Boga osądzony, prosił o przebaczenie i został wygnany z Ogrodu Eden. Dlatego święto Rosz Haszana jest jednocześnie radosnym początkiem roku i groźnym Dniem Sądu.

Wedle tradycji żydowskiej tego dnia Bóg otwiera księgi i zapisuje w nich przyszłość całej ludzkości - każdego z osobna i całych narodów. Istnieją trzy rodzaje ksiąg: Księga Sprawiedliwych, Księga Złoczyńców i Księga Przeciętnych. Sprawiedliwi i złoczyńcy od razu zostają zapisani do odpowiednich ksiąg. Większość ludzi trafia jednak do Księgi Przeciętnych. Czekają oni dziesięć dni aż do Jom Kipur (Dzień Sądu i Odpuszczenia), kiedy zostanie wydany na nich wyrok - w której z dwu pierwszych ksiąg będą zapisani. Stąd życzenia "Obyście zostali zapisani na Dobry rok!" składane sobie przez Żydów w dniu nowego roku (hebr. "Leszana towa tikatwu!") i "Szczęśliwego roku!" (hebr. "Szana towa!").

Przygotowania do Rosz Haszana trwają przez cały ostatni miesiąc roku żydowskiego - Elul. To okres osobistych rozliczeń, w którym Żydzi proszą o przebaczenie i litość Boga oraz wszystkich, których mogli skrzywdzić. W tygodniu poprzedzającym Rosz Haszana odmawia się modlitwę Slichot, będącą błaganiem o przebaczenie, odpuszczenie grzechów i łaskę Boga decydującego o życiu lub śmierci.

W każdy poranek miesiąca Elul, z wyjątkiem Szabatu i wigilii Rosz Haszana, dmie się w szofar - liturgiczny instrument dęty, wykonany z rogu kozła lub barana, którego zakrzywienie ma przypominać, że człowiek powinien ugiąć się przed wolą Bożą - stąd nazwa Święto Trąbek.

W szofar dmie się także w oba świąteczne dni w czasie modlitwy - 30 razy według określonego porządku, a następnie jeszcze 70 razy, tak aby było 100 razy. Trzy dźwięki szofaru: tekija (ciągły), szewarim (trzy krótkie) i terua (dziewięć krótkich) symbolizują znaczenie Rosz Haszana jako Dnia Sądu nad ludźmi i dnia odnowienia więzi między ludźmi a Bogiem.

W pierwszym dniu Rosz Haszana, przed zachodem słońca, odbywa się Taszlich ("Odrzucenie"), czyli wyrzucanie zawartości kieszeni do wody - rzeki, stawu, źródła. To ceremonia symbolicznego oczyszczenia się z grzechów, odbywająca się nad wodą, w której pływają ryby. Woda symbolizuje życzliwość, a ryby przypominają o zawsze otwartym i zawsze czujnym oku Bożej Opatrzności.

Po powrocie do domu zasiada się do uroczystej wieczerzy, którą rozpoczyna odmówienie modlitwy Kidusz i zjedzenie okrągłej chałki oraz jabłka umaczanych w miodzie, co według tradycji ma zapewnić słodki rok. W związku z przekonaniem, że nadchodzący rok będzie taki, jakie dania pojawią się na świątecznym stole, w Rosz Haszana nie spożywa się potraw gorzkich, kwaśnych i słonych. Tradycyjnie jada się karpia faszerowanego albo nadziewanego, zupę owocową z kluseczkami albo smażonymi paluszkami, mostek cielęcy albo pieczeń, drób pieczony, świeże owoce (daktyle, winogrona, granaty), kompot oraz rybę z głową.

Rybia głowa nawiązuje do nazwy święta (Rosz Haszana - Głowa Roku) i symbolizuje życzenie, by w przyszłym roku Bóg uczynił każdego "głową", a więc człowiekiem pierwszym i aktywnym, a nie "ogonem", czyli ostatnim i biernym. Podczas drugiej nocy należy delektować się owocem, którego nie jedliśmy przez ostatnie 12 miesięcy - jest to kolejny symbol Nowego Roku.

Żydowski nowy rok rozpoczyna dziesięć dni pokuty, nazwanymi "strasznymi dniami" (Jamin Noraim). Punktem kulminacyjnym tego czasu jest Dzień Pojednania - Jom Kipur. Jednak Bóg przebacza grzechy popełnione przeciw bliźnim tylko wtedy, gdy skrzywdzony wybaczy winowajcy. Dlatego każdy musi przed Sądnym Dniem prosić bliźniego o przebaczenie.