Rosja nie chce już od USA środków na utylizację broni masowego rażenia
Moskwa nie chce przedłużyć terminu obowiązywania programu Nunna-Lugara, w ramach którego Rosja za pieniądze otrzymywane od USA od ponad 20 lat utylizuje przestarzałą broń jądrową, a także odziedziczone po ZSRR arsenały broni chemicznej i biologicznej.
Poinformował o tym dziennik "Kommiersant", powołując się na źródła w Pentagonie i Departamencie Stanu USA. Gazeta podała, że swoją decyzję władze Federacji Rosyjskiej motywują tym, że nie potrzebuje ona już dotacji na te cele, a także koniecznością ochrony tajnych informacji.
To już drugi amerykański program pomocowy, z którego wycofuje się Rosja. Niedawno jej władze powiadomiły o zamknięciu biura Agencji Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) w Moskwie.
Pomoc przy broni masowego rażenia
Zainicjowany przez senatorów Sama Nunna i Richarda Lugara program pomocy finansowej dla krajów, które wskutek rozpadu ZSRR znalazły się w posiadaniu broni masowego rażenia, obowiązuje od 1991 roku. Był dwukrotnie prolongowany - w 1999 i 2006 roku. Obecne porozumienie z Rosją wygasa w maju 2013 roku.
Rozmówcy "Kommiersanta" w Waszyngtonie utrzymują, że USA chcą przedłużenia terminu obowiązywania programu, w ramach którego przekazały już stronie rosyjskiej 8,79 mld dolarów. Rozmowy w tej sprawie toczą się od kilku miesięcy.
Według dziennika prolongacja programu była głównym tematem niedawnej wizyty w FR delegacji Kongresu USA pod przewodnictwem Lugara. Wszelako goście wyjechali z pustymi rękami.
Rosja nie chce pomocy
"Strona rosyjska wyjaśniła, że nie potrzebuje już pomocy finansowej Stanów Zjednoczonych i że jest w stanie samodzielnie wykonywać zadania realizowane w ramach programu Nunna-Lugara" - cytuje "Kommiersant" swojego informatora w Departamencie Stanu USA.
Natomiast źródło w MSZ FR przekazało gazecie, że "porozumienie dyskryminuje Rosję i nie uwzględnia zmian, jakie zaszły od czasu jego podpisania w trudnych dla strony rosyjskiej latach 90.". Ponadto - jak podkreślił dyplomata - "istnieją obawy, że podczas realizacji programu strona amerykańska otrzymuje zbyt wiele 'wrażliwych danych' na temat rosyjskiego arsenału masowego rażenia".
Zdaniem cytowanego przez "Kommiersanta" rozmówcy w Pentagonie wygaszenie programu "niekorzystnie wpłynie na sytuację z zapewnieniem bezpieczeństwa składowanych na terytorium Rosji materiałów stanowiących zagrożenie z punktu widzenia nierozprzestrzeniania broni masowego rażenia".
Bilans programu
Do końca sierpnia tego roku w ramach programu Nunna-Lugara dezaktywowano 7659 strategicznych głowic jądrowych, a także zlikwidowano: 902 międzykontynentalne rakiety balistyczne, 192 mobilne i 498 silosowych wyrzutni międzykontynentalnych rakiet balistycznych, 155 bombowców, 906 nuklearnych rakiet klasy powietrze-ziemia, 684 rakiety balistyczne odpalane z okrętów podwodnych, 33 atomowe okręty podwodne, 194 tunele dla testów jądrowych i ponad 2937 ton broni chemicznej.
Ponadto zwiększono bezpieczeństwo 24 składów broni nuklearnej i wyposażono 39 stacji monitorujących zagrożenia biologiczne. Niektóre zakłady zbrojeniowe przestawiono na produkcję o charakterze cywilnym. Zapewniono też zatrudnienie naukowcom, którzy pracowali nad programem atomowym w ZSRR.