Rada Europy do Warszawy: uregulować sprawę zabużan
Rada Europy zaapelowała do władz w Warszawie o spotęgowanie wysiłków w celu szybkiego uregulowania sprawy rekompensat dla Polaków, którzy musieli pozostawić mienie na obecnych dziś ziemiach ukraińskich i białoruskich po 1945 roku.
W przyjętej rezolucji Komitet Ministrów tej paneuropejskiej organizacji zauważył z "niepokojem", że w oczekiwaniu na wejście w życie nowej ustawy w sprawie rekompensat, prawa 80 tysięcy osób, których potencjalnie sprawa dotyczy, pozostają w ich odczuciu "w dużym stopniu zawieszone".
Władze polskie powinny "spotęgować wysiłki w celu szybkiego zakończenia zmian ustawodawczych i stworzyć warunki niezbędne do ich efektywnego urzeczywistnienia" - uznał Komitet Ministrów.
Zgodnie z rządowym projektem, nad którym w kwietniu zaczął pracować Sejm, zabużanie mieliby do wyboru dwie formy rekompensaty. Jeżeli ktoś jest zdecydowany zakupić nieruchomość od Skarbu Państwa, to może swoim uprawnieniem do rekompensaty zaliczyć część opłaty za taki zakup. Natomiast osoby, które nie są tym zainteresowane, mogą ubiegać się o wypłacenie pieniędzy w wysokości 15% wartości utraconego mienia ze środków funduszu reprywatyzacji.
Według szacunków rządu, roszczenia zgłosiłoby ok. 53 tys. osób. Łącznie z tytułu tej ustawy oraz z tytułu postępowań, które zostały już wszczęte, rekompensaty mogłyby wynieść ok. 11,5 mld zł.
Rządowy projekt był wynikiem orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z czerwca zeszłego roku i orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie odszkodowań za utracone mienie zabużańskie. TK uznał za niezgodne z konstytucją proponowane w poprzednim projekcie ustawy ograniczenie do 50 tys. zł i 15% wartości utraconego mienia zabużańskiego, które można zaliczyć na poczet kupowanej od Skarbu Państwa lub użytkowanej nieruchomości.
W środę prezes Stowarzyszenia Kresowian Wierzycieli Skarbu Państwa Andrzej Korzeniowski powiedział dziennikarzom, że - jego zdaniem - obecny rządowy projekt ustawy jest niekonstytucyjny i nie odpowiada oczekiwaniom środowiska zabużan, m.in. co do wysokości rekompensat. Stowarzyszenie liczy już na nowy Sejm i rząd.
Założona w 1949 roku Rada Europy jest najstarszą organizacją polityczną na kontynencie, która skupia 46 państw. Jej celem jest ochrona praw człowieka i demokracji.