Projekt noweli konstytucji wg PiS

Projekt, który przedstawi PiS, znowelizuje art. 17 ust. 1 Konstytucji, mówiący, że "w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony".

Nowelizacja ustawy o adwokaturze przygotowana przez PiS wprowadziła państwowe egzaminy na aplikację adwokacką, co pozbawiło adwokaturę wpływu na nabór do korporacji. W środowym orzeczeniu Trybunał uznał, że wprowadzony nowelą ustawy państwowy egzamin adwokacki jest sprzeczny z konstytucją, bo powinien mieć on charakter korporacyjny. Ponadto TK uznał za niekonstytucyjne kilka innych przepisów, m.in. pozwalający świadczyć pomoc prawną - poza występowaniem w sądach - osobom nie będącym członkami korporacji prawniczych, a mającym tylko wyższe wykształcenie prawnicze.

W czwartek rozważenie możliwości zmiany konstytucji w związku ze środowym orzeczeniem TK zapowiedzieli premier Kazimierz Marcinkiewicz i minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro.

Ziobro podkreślał, że konstytucja "nie może służyć do tego, aby chronić interesy jednej grupy zawodowej, nawet grupy niezwykle wpływowej". Premier zapowiedział możliwość zmiany konstytucji "po to, by przywrócić te zasady, które - w naszym przekonaniu były zasadami najważniejszymi"

To dla życia państwa jest absolutnie niezbędne. Zrobimy więc wszystko, by na tyle poprawić prawo, aby te zawody (prawnicze) były otwarte dla młodych ludzi - zadeklarował Marcinkiewicz.

Projekt noweli konstytucji zaproponowany przez PiS nie jest pierwszą inicjatywą zmiany konstytucji przedstawioną przez tę partię. W lutym PiS zapowiedziało zmianę w konstytucji mającą na celu umożliwienie powołania Komisji Prawdy i Sprawiedliwości.

PiS postulowało zmianę art. 111 ustawy zasadniczej mówiącego o tym, że "Sejm może powołać komisję śledczą do zbadania określonej sprawy, tak by Komisja Prawdy i Sprawiedliwości mogła być stałą komisją sejmową, badającą największe afery ostatnich szesnastu lat".

PiS nie jest jedyną partią, która chciałaby zmian w konstytucji.

Zmiany, jakie do obowiązującej ustawy zasadniczej chciałaby wprowadzić PO to: likwidacja Senatu, ograniczenie o połowę liczby posłów, wprowadzenie w wyborach parlamentarnych jednomandatowych okręgów i głosowania większościowego oraz zniesienie immunitetu parlamentarnego.

Kilka z sejmowych ugrupowań przygotowało nowe projekty konstytucji. Wśród tych partii jest także PiS. W przedstawionym już w marcu ub. roku projekcie przewidziano m.in. wzmocnienie roli prezydenta, zmniejszenie do 360 liczy posłów i do 30 liczby senatorów, którzy wybierani byliby w jednomandatowych okręgach.

Własny projekt nowelizacji konstytucji ma również Samoobrona. Zaprezentowała go już w październiku 2004 r. Zakłada on wprowadzenie systemu prezydenckiego (prezydent m.in. mianowałby i odwoływał premiera i ministrów), likwidację Senatu, Rady Polityki Pieniężnej, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz poddanie Narodowego Banku Polskiego pod kontrolę Sejmu.

Całościowy projekt nowej konstytucji ma LPR. Zakłada on m.in. prymat konstytucji nad umowami międzynarodowymi, sześcioletnią kadencję prezydenta i Senatu, ustanowienie funkcji wiceprezydenta, zmniejszenie liczby posłów do 360, likwidację RPP i KRRiT. Znajduje się w nim również zapis, o zapewnieniu przez Polskę każdemu człowiekowi prawnej ochrony życia "od momentu poczęcia".

Zmiana konstytucji uchwalana jest w Sejmie większością co najmniej 2/3 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz w Senacie bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. Obecna konstytucja obowiązuje od 1997 roku. (mg)