Poznamy pierwszych laureatów tegorocznych Nobli
Już dziś poznamy pierwszych tegorocznych laureatów nagrody Nobla - z medycyny i fizjologii. Te prestiżowe wyróżnienia, ufundowane przez inżyniera i wynalazcę Alfreda Nobla, są przyznawane już od 109 lat. Laureata lub laureatów wybiera zgromadzenie profesorów Królewskiego Karolińskiego Instytutu Medyczno-Chirurgicznego w Sztokholmie.
04.10.2010 | aktual.: 04.10.2010 01:59
W ubiegłym roku nagrodę otrzymali Amerykanie - Elizabeth Blackburn, Carol Greider i Jack Szostak, którzy odkryli, w jaki sposób żywe organizmy chronią przed uszkodzeniem swoje chromosomy zawierające kod genetyczny.
Po raz pierwszy nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny dostał w 1901 roku Niemiec Emil Adolf von Behring za prace nad utworzeniem i zastosowaniem licznych surowic i szczepionek, między innymi przeciwko tężcowi i błonicy. Wśród dotychczasowych medycznych noblistów przeważają naukowcy z USA.
Zgodnie z opublikowanym w 1896 roku testamentem Alfreda Nobla, corocznie przyznawane są nagrody jego imienia za największe światowe osiągnięcia w dziedzinie fizyki, chemii, medycyny i od 1969 roku ekonomii. Nagradzana jest także wybitna twórczość literacka oraz działalność na rzecz pokoju.
Po raz pierwszy nagrody przyznano w 1901 roku. Od tej pory nagradzano nimi corocznie, za wyjątkiem okresów pierwszej i drugiej wojny światowej. Zasadą jest, że nagród Nobla nie przyznaje się pośmiertnie.
Wyróżnienia są wręczane 10 grudnia, w rocznicę śmierci Alfreda Nobla. Pieniądze na nagrody pochodzą z zysków Fundacji jego imienia. Nobel, szwedzki milioner, przedsiębiorca i wynalazca między innymi dynamitu, zmarł 10 grudnia 1896 roku. Zgodnie z jego wolą, nagrodę przyznaje się corocznie "tym, których praca w poprzednich latach przyniosła największe dobro dla ludzkości". Tak jak życzył sobie Alfred Nobel, nagrody za osiągnięcia z dziedziny chemii i fizyki przyznaje Królewska Szwedzka Akademia Nauk.
Najlepszych medyków lub fizjologów nagradza Królewski Karoliński Instytut Medyczno-Chirurgiczny w Sztokholmie, a nagrodę literacką przyznaje Akademia Szwedzka. Pokojową nagrodę Nobla przyznaje parlament Norwegii. W 1968 Akademia postanowiła, że wobec gwałtownego rozwoju ekonomii, również w tej dziedzinie należy przyznawać Nobla. Nagrodą tą dysponuje Centralny Bank Szwecji.
