Porozumienie ws. zwołania "szczytu" Kościołów prawosławnych w 2009 r.
Zwierzchnicy 14 Kościołów
prawosławnych ogłosili w niedzielę w wyniku trzydniowego spotkania
w siedzibie ekumenicznego patriarchy Konstantynopola, Bartłomieja
I, w Stambule deklarację zapowiadającą zwołanie w 2009 r. "szczytu"
poświęconego wzajemnemu pojednaniu tych Kościołów.
"Szczyt" prawosławny w intencji Bartłomieja I, który zaproponował to spotkanie, ma stać się okazją do "dobrze przygotowanej dyskusji" nad przezwyciężeniem głębokich często różnic i kontrowersji między poszczególnym Kościołami prawosławnymi.
Wśród uczestników spotkania reprezentujących 250 milionów wyznawców prawosławia na świecie był patriarcha Moskwy i Wszechrusi, Aleksy II, który niezwykle rzadko podejmuje zagraniczne podróże.
W stosunkach między patriarchatem moskiewskim a patriarchatem ekumenicznym w Stambule utrzymywało się napięcie, ponieważ Kościoły prawosławne niektórych dawnych republik ZSRR, min. Estonii poddały się zwierzchności tego ostatniego, uzyskując kanoniczną niezależność od patriarchatu moskiewskiego.
Dlatego obecność Aleksego II na spotkaniu w Stambule została uznana przez wspólnoty prawosławne za znaczące wydarzenie.
Jednym z największych problemów prawosławia jest podział w prawosławnym Kościele ukraińskim na Kościół podległy patriarchatowi moskiewskiemu, patriarchatowi ekumenicznemu i ukraiński prawosławny Kościół autokefaliczny.
Ogłoszone w niedzielę w Fanarze, jak nazywa się siedziba patriarchatu ekumenicznego Konstantynopola, obszerne "Przesłanie przedstawicieli Kościołów prawosławnych" zapowiadające "szczyt", ustosunkowuje się do najbardziej palących problemów globalizującego się świata.
Jako źródła takich zjawisk, jak "narastająca skala wyobcowania człowieka, podziałów i konfliktów" dokument wskazuje "oddalenie się człowieka od Boga".
"Dramatycznie pogłębia się wskutek kryzysu gospodarczego przepaść między bogatymi i biednymi, będąca skutkiem wynaturzenia się działalności ekonomicznej przez pozbawienie jej ludzkiego wymiaru" - głosi "Przesłanie".
Sygnatariusze dokumentu akceptują zasadę świeckości państwa, ale oświadczają, że "niedopuszczalne jest pojmowanie jej jako radykalnego usunięcia religii z wszystkich dziedzin życia narodu".
Polski Prawosławny Kościół Autokefaliczny reprezentowała trzyosobowa delegacja duchownych z arcybiskupem Wrocławia i Szczecina, przewodniczącym Polskiej Rady Ekumenicznej, Jeremiaszem.