Pomianowski: Protesty w Egipcie to efekt niedokończonej rewolucji
Aktualne protesty w Egipcie są symptomem "niedokończonej rewolucji" i efektem frustracji młodych ludzi, którzy nie biorą udziału w procesach decyzyjnych - ocenił w Brukseli dyrektor Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji (EED) Jerzy Pomianowski.
- Budowa demokracji (...) zawsze wiąże się ze stałym zaspokajaniem oczekiwań społecznych. Jeśli raz społeczeństwo doświadcza własnej siły i czuje, że może wpływać na sytuację w swoim kraju, to nie zrezygnuje z tego prawa. W normalnym rytmie demokracji powinno się to odbywać poprzez wybory i aktywność społeczną, a nie manifestacje uliczne. Jednak gdy mamy do czynienia z czymś, co możemy nazywać niedokończoną rewolucją, a raczej transformacją, która nie uzyskała w pełni instytucjonalnego kształtu, to naturalny, czasem gwałtowny protest społeczny, jest jedyną formą rzeczywistej mobilizacji głosu społeczeństwa, tak, by był on wystarczająco obecny i słyszalny - powiedział PAP Pomianowski.
Jego zdaniem aktualna sytuacja w Egipcie, a także w Tunezji "mają wszystkie cechy niedokończonej rewolucji". Pomianowski powiedział, że w trakcie niedawnych wizyt w Egipcie i spotkań z mieszkańcami tego kraju miał wrażenie, iż "nie będziemy długo czekać na kolejną falę protestów".
"Zawłaszczona energia społeczna"
- Ogromna energia społeczna, wygenerowana przez młodych ludzi, głównie przez media społecznościowe, została zawłaszczona przez grupę polityków z innej generacji - ocenił szef EED. Jego zdaniem ludzie, którzy w 2011 roku demonstrowali na kairskim placu Tahrir i doprowadzili do obalenia prezydenta Hosniego Mubaraka, nie czują się reprezentowani przez obecnie rządzących - nie tylko przez Bractwo Muzułmańskie, ale przez całe pokolenie starszych polityków.
Duże bezrobocie w tej grupie młodych ludzi w połączeniu z frustracją z powodu braku uczestnictwa w procesie decyzyjnym to "mieszkanka wybuchowa" - ocenił Pomianowski.
- Nie wydaje mi się, że obecne protesty, nawet jeśli znalezione zostaną koncyliacyjne rozwiązania, przyniosą pełne rozstrzygnięcie. Moja prognoza jest taka, że za sześć miesięcy będziemy mieli znów powtórkę (protestów) - powiedział.
Młodzi politycy, nie armia
Zdaniem Pomianowskiego transformacja w tak dużym kraju, jak Egipt, wymaga "niezwykłej odwagi reformatorskiej i takiej wymiany elit, która skonsumuje energię" społeczną. - Musi pojawić się duża grupa młodych polityków, którzy wezmą odpowiedzialność za proces reform w kraju. Dopiero oni staną się twarzami tej egipskiej transformacji i będą w stanie rozmawiać z tymi, którzy wygenerowali energię społeczną i zaspokoić ich oczekiwania - także dotyczące dialogu i bycia reprezentowanym. Dopiero takich polityków ci młodzi ludzie uznają za swoich - ocenił szef EED.
Uważa on też, że w Egipcie władzy nie przejmie armia. - Nie ma warunków do tego, by armia odważyła się bezpośrednio zarządzać państwem, bo to nie daje żadnej gwarancji poprawy. Za rok społeczeństwo zwróciłoby się przeciwko armii, która nie byłaby w stanie również odpowiedzieć na bolączki nękające Egipt - powiedział. - Jedynym sposobem jest wymuszenie powstania elity politycznej, zdolnej do bardzo gruntownych reform, a jednocześnie spełniającej warunek bycia twarzą procesów transformacji i uspokojenia nastrojów społecznych - wyjaśnił.
Manifestacje w całym kraju
W niedzielę w największych miastach Egiptu odbyły się potężne manifestacje z żądaniem ustąpienia prezydenta kraju Mohammeda Mursiego, który wywodzi się z islamistycznego Bractwa Muzułmańskiego. Podczas poniedziałkowych demonstracji opozycjoniści postawili Mursiemu ultimatum, by ustąpił z urzędu najpóźniej we wtorek w godzinach popołudniowych. Minister obrony generał Abd el-Fatah Said es-Sisi dał politykom 48 godzin na przezwyciężenie kryzysu i przysłuchanie się głosowi narodu.