Polska była krajem tropikalnym!
Aż trudno uwierzyć, że dzisiaj jest tak bardzo zimno. Prawdopodobnie, gdyby taka pogoda utrzymywała się na naszych terenach około półtora tysiąca lat temu, Słowianie nie osiedliliby się nad Wisłą. Po prostu byłoby dla nich zbyt zimno. Niestety prawda wygląda tak, że oni mieszkali w naprawdę przyzwoitym klimacie, a my musimy zmagać się z okropną zimą trwającą kilka miesięcy.
Wszelakie kroniki informują, że klimat na terytorium Polski w średniowieczu był ciepły, zapewne bardzo wyraźnie cieplejszy niż obecnie. Dowodem na to są choćby nazwy miejscowości, nawet na Podlasiu istnieją wsie o nazwie "Winogrady" co oznacza, że zakładający je mieszkańcy żyli z uprawy winorośli. Obecnie na wschodzie Polski wszelkie próby uzyskania wina mogą uchodzić za złośliwy żart.
Niestety, Polska jest jednym z najzimniejszych krajów świata i można podejrzewać, że ponad tysiąc lat temu fakt ten nie miał kluczowego znaczenia. Wcześniej Piastowie bez problemu i w sprzyjających warunkach budowali swoje państwo, w XIII wieku przyszedł jednak poważny kryzys, który sprawił, że Polska stała się znacznie trudniejszym krajem do życia. Skutki tego odczuwamy po dziś dzień.
Ostatnio naukowcy zdołali jednak ustalić, co było przyczyną tak poważnego ochłodzenia, jakie nastąpiło w XIII wieku. Był to wybuch wulkanu Samalas na należącej do Indonezji wyspie Lombok. Wybuchy wulkanów bardzo często uchodzą za przyczynę zmian klimatycznych, w tym przypadku jednak rola jest więcej niż pewna.
Do spektakularnego wydarzenia, które sprawiło, że w Polsce nie żyje się jak w Hiszpanii, a raczej jak w Rosji, doszło dokładnie w 1258 roku. Wtedy to doszło do "roku bez lata" spowodowanego wyżej wymienioną erupcją. Skąd wziął się problem? Otóż wulkan przyniósł aż 40 kilometrów sześciennych popiołów. Taka ilość uniosła się do stratosfery i rozeszła wokół planety. Efekt był banalny, ale tragiczny - na większość terytorium Ziemi przez kilka lat nie mogło dotrzeć słońce.
W zamian ciągle mieliśmy do czynienia z ulewami, nawet tam, gdzie latem opady są niezwykłą rzadkością (klimat śródziemnomorski). Doprowadziły one do zagłady plonów, oraz osunięć ziemi. Trudno być zdziwionym faktem, że wówczas zniknęła 1/3 populacji Ziemi, sytuacja była bowiem, przy ówczesnym marnym przygotowaniu ludzi do skrajnych zjawisk meteorologicznych, marna.
Oto właśnie najbardziej prawdopodobna hipoteza odnośnie do zmian klimatu. Widać wyraźnie, że jest on niezwykle kruchy i nawet pojedyncze wydarzenia mogą go mocno zmienić. Prawdopodobieństwo wystąpienia takiego zjawiska jak w 1258 roku jest obecnie jednak mało prawdopodobne, dlatego też klimat nie ulegnie prędko poważnym zmianom. Należy zatem co najwyżej przyznać rację polskim klimatologom.
Zobacz więcej w serwisie pogoda.