Polacy nabrali pewności siebie

Jak pokazuje sondaż, trzy lata po wejściu do UE Polacy - według własnych ocen - przewyższają Europejczyków pod względem pracowitości (85% uważa, że Polacy pracują dobrze; 72% - że Europejczycy) i szacunku dla pracy (odpowiednio - 77% i 72%).

Od 2004 r. wzrosła również ocena zaradności Polaków. Według badań CBOS, po raz pierwszy więcej badanych (77%) określiło typowego Polaka jako osobę zaradną niż charakteryzowało w ten sposób przeciętnego mieszkańca Europy Zachodniej (71%). W 2004 r. te proporcje wynosiły odpowiednio - 66% i 74%.

CBOS zauważa, że w poprzednich badaniach jedną z cech najbardziej różniących typowego Polaka od przeciętnego mieszkańca Europy Zachodniej było jego zagubienie, brak pewności siebie. W 2004 r. niespełna co trzeci ankietowany (32%) uznał, że typowy Polak jest pewny siebie.

Po trzech latach ten odsetek wzrósł do 54%. Równocześnie zmalał odsetek badanych uważających przeciętnego Polaka za zagubionego (z 57% w 2004 r. do 34% obecnie). Przez ostatnie trzy lata - w społecznej ocenie - przybyło nam pewności siebie, choć nadal znacznie rzadziej charakteryzuje ona Polaków (54%) niż Europejczyków (82%).

W ciągu ostatnich trzech lat wyraźnie poprawiły się oceny materialnego poziomu życia Polaków. Nadal jednak w społecznej ocenie przeciętny Polak żyje w złych warunkach materialnych (57%), skromnie (74%). Warunki bytowe typowego Europejczyka są postrzegane jako dobre (uważa tak 85% badanych). Z biegiem czasu coraz więcej osób uważa, że mieszkańcy Europy Zachodniej żyją nie tylko dostatnio, ale nawet wystawnie (49%).

Mimo trwających od kilkunastu lat przemian systemowych i trzyletniej obecności Polski w UE Polacy zachowali cechy charakterystyczne dla naszej tożsamości narodowej, takie jak: religijność (89% uważa typowego Polaka za religijnego), patriotyzm (77%) oraz przywiązanie do rodziny jako wartości nadrzędnej wobec pracy (64%). CBOS zwraca uwagę, że obecnie więcej osób niż trzy lata temu uważa, że przeciętnego Polaka cechuje patriotyzm (72% w 2004 r.) oraz to, że przedkłada rodzinę nad pracę (61% trzy lata temu).

Badani przez CBOS uznali również, że typowy mieszkaniec Polski raczej pomaga innym (57%), niż dba tylko o swoje interesy (34%), oraz że w trudnych sytuacjach jednoczy się i działa razem z innymi (74%). W odróżnieniu od typowego Polaka przeciętny mieszkaniec Europy Zachodniej - według respondentów - skłonny jest raczej dbać wyłącznie o swoje interesy (uważa tak 45%), niż pomagać innym (35%).

W miarę upływu czasu coraz mocniej utrwala się przekonanie, że przeciętny Europejczyk jest człowiekiem niereligijnym (43% w 2004 r.; 53% dziś). Rzadziej niż typowemu Polakowi przypisuje mu się patriotyzm (45% - o 6 pkt. proc. mniej niż w 2004 r.). Wprawdzie mniej osób niż w ubiegłych latach jest zdania, że typowy mieszkaniec Europy Zachodniej bardziej ceni pracę niż rodzinę (sądzi tak 46%, o 6 pkt. proc. mniej niż trzy lata temu), jednak opinia ta nadal przeważa.

Z badań wynika, że typowego Polaka i Europejczyka łączy porównywalny poziom wykształcenia (odpowiednio - 76% i 81% badanych uznało za wykształconych Polaków i Europejczyków) i kultury (odpowiednio - 65% i 71%). CBOS przypomina, że tuż przed wejściem do UE typowy Polak postrzegany był przez respondentów jako wykształcony (63%) i kulturalny (57%) znacząco rzadziej niż przeciętny mieszkaniec zachodniej Europy (odpowiednio 83% i 69%).

Typowy Polak częściej niż przed trzema laty charakteryzowany jest jako osoba życzliwa (uznało tak 72%, wzrost o 6 pkt. proc.) i otwarta na innych (62%, wzrost o 9 pkt. proc.).

W ostatnich trzech latach zarówno Polacy, jak i Europejczycy w odczuciu społecznym częściej uznawani są za osoby uczciwe. Tylko niewiele mniej badanych charakteryzuje w ten sposób typowego Polaka (55%) niż przeciętnego mieszkańca zachodniej Europy (61%). Nadal jednak nieuczciwość częściej przypisywana jest naszym rodakom (25%) niż Europejczykom (12%).

Badanie zrealizowano w dniach od 1 do 4 czerwca br. na liczącej 903 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.