Patriotyzm Polaków

42% Polaków, ankietowanych przez TNS OBOP, twierdzi, że w Święto Zmarłych oprócz grobów swoich najbliższych odwiedziło także groby "żołnierzy, ofiar wojny i prześladowań, osób zasłużonych dla okolicy, ludzi sławnych". 31% ankietowanych deklaruje, że ma w domu biało-czerwoną flagę. OBOP uważa te wyniki za zawyżone.

Prawie wszyscy Polacy w dzień Wszystkich Świętych lub w Zaduszki odwiedzają groby swoich bliskich i przyjaciół. W tym roku uczyniło to 92% badanych. Z tego 42% odpowiedziało twierdząco na pytanie, czy odwiedzili również np. groby żołnierzy lub osób zasłużonych.

Zdaniem autorów badania, Święto Niepodległości jest dobrym pretekstem do sprawdzenia, jaka jest w Polsce znajomość historii narodowej i jaka jest gotowość do publicznego okazywania uczuć patriotycznych. Badano, czy ludzie w ogóle wiedzą, jakie wydarzenia upamiętnia święto 11 listopada.

Okazuje się, że prawie dwie trzecie badanych poprawnie kojarzy Święto Niepodległości z wydarzeniami 1918 roku, a kilkanaście procent kojarzy je błędnie z innymi wydarzeniami: wyzwoleniem od okupacji hitlerowskiej (9%), upadkiem komunizmu (4%) i upadkiem stalinizmu (1%). Jedna czwarta badanych nie wie, jakie konkretne wydarzenia upamiętnia Święto Niepodległości.

Właśnie przed Świętem Niepodległości, a także przed Świętem 3 Maja, środowiska patriotyczne i narodowe w Polsce wzywają do wywieszania flag narodowych na domach i balkonach. W Warszawie wzywa się też do wywieszania flag w dniu 1 sierpnia, w rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

"Na podstawie przypadkowych obserwacji można powiedzieć, że w mniej niż 10% mieszkań i domów w miastach i na wsi w święta narodowe wywiesza się biało-czerwoną flagę" - czytamy w komentarzu do sondażu. Tym bardziej zaskakująca jest odpowiedź na pytanie "Czy ma Pan/Pani może w domu biało czerwoną-flagę?" - 31% badanych udzieliło odpowiedzi twierdzącej.

W ocenie OBOP, liczba osób posiadających w domu flagę jest bez wątpienia rażąco zawyżona, podobnie jak zawyżona jest liczba osób, które deklarują odwiedziny grobów "żołnierzy, ofiary wojny i prześladowań, osób zasłużonych dla okolicy, ludzi sławnych".

Według badaczy, zawyżanie powszechności zachowań patriotycznych spowodowane jest silną presją wzorców społecznych "dobrego Polaka", "dobrego obywatela". "To, że ludzie wykazują skłonność do udzielania odpowiedzi niezgodnych z prawdą, lecz zgodnych z wzorcem, świadczy o tym, że wzorzec ten jest uznawany nawet przez część tych, którzy go nie respektują" - podkreślono w komentarzu.