Oryginał czy kopia Matki Bożej Kazańskiej
Ikona Matki Bożej Kazańskiej, która od 1993
roku znajduje się w posiadaniu papieża Jana Pawła II, jest 18-
wieczną kopią - twierdzi Siergiej Krawiec, rosyjski ekspert, który
wchodził w skład komisji badającej malowidło.
"Jest to ikona z 18. wieku. Wykonano ją poza Moskwą i Petersburgiem, czyli nie w centralnych pracowniach. Najprawdopodobniej jest to malowidło pochodzące z prowincji" - powiedział Krawiec poniedziałkowej gazecie "Kommiersant".
Według mediów, Watykan chce dokonać zwrotu otaczanej w Rosji kultem ikony i specjalnie zorganizować w tym celu "postój techniczny" samolotu z papieżem, który w sierpniu przelatywałby nad rosyjskim terytorium do Mongolii. Część komentatorów twierdzi jednak, że jeżeli watykańsko-rosyjska komisja uzna ikonę za kopię, plany pierwszej w historii wizyty papieża na ziemi rosyjskiej pozostaną niespełnione.
Ikona Kazańska to w rosyjskim prawosławiu jeden z najbardziej czczonych obrazów.
Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1579 roku, gdy - według podań - dziewięcioletniej dziewczynce o imieniu Matrona przyśniło się, że malowidło leży pod zgliszczami spalonego domu. Odkopany obraz rzeczywiście był nienaruszony, a jednym ze świadków tego wydarzenia, po którym ikonę zaczęto darzyć szczególnym nabożeństwem, był prawosławny kapłan Jermogien, w 27 lat później mający zostać drugim w historii prawosławnym patriarchą Moskwy i Wszechrusi (zasiadał na tronie patriarszym w latach 1606-1612).
Otaczana kultem ikona zawisła w Kazaniu w klasztorze Bogurodzicy, którego przełożoną została z czasem sama Matrona. Cudownemu wpływowi obrazu Rosjanie przypisują m.in. wygnanie z Moskwy Polaków na początku 17. wieku, co upamiętnia święto Ikony Kazańskiej obchodzone co roku 4 listopada.
Najnowsze dzieje ikony nie są w pełni jasne. W 1904 roku została ukradziona, a w latach 30. obraz znalazł się na Zachodzie, jednak nie wiadomo, czy jest to oryginał, czy też jego kopia (według części źródeł oryginał został spalony).
W 1970 roku o wystawieniu obrazu na sprzedaż dowiedział się dyrektor Rosyjskiego Centrum Katolickiego Matki Bożej Fatimskiej w San Francisco Karl Patzelt i dzięki pomocy świeckiego sponsora dokonał zakupu. Cudowny obraz z Kazania znalazł się w lipcu 1970 w portugalskiej Fatimie - miejscu objawień Matki Boskiej. W 1993 roku ikonę podarowano Janowi Pawłowi II i od tej pory obraz znajduje się w prywatnych apartamentach papieża.
Watykan wielokrotnie zgłaszał chęć zwrotu ikony, w praktyce jednak uzależniał to od spotkania Jana Pawła II z prawosławnym patriarchą Aleksijem II. Do spotkania takiego nigdy nie doszło. (mp)