Organ z knura dla człowieka
Pierwszy narodzoną w Polsce transgeniczną
świnkę zaprezentowanow Instytucie Zootechniki w
podkrakowskich Balicach. Zdaniem naukowców hodowla tego typu
zwierząt może w przyszłości mieć istotne znaczenie w
wykorzystywaniu organów zwierząt do przeszczepów u ludzi.
(ksenotransplantacji).
Szef projektu badawczego prof. Zdzisław Smorąg poinformował, że genetycznie zmodyfikowany knurek (świnka jest samcem), któremu nadano nazwę TG 1154, urodził się we wrześniu. Zwierzę to ma wbudowany gen, który może znieść immunologiczną barierę międzygatunkową pomiędzy świnią i człowiekiem.
Transgeniczną świnkę uzyskano metodą mikroiniekcji DNA do przedjądrzy zygoty. Naukowcy podkreślają, że cechy knurka będą przekazywane dziedzicznie, więc powinien on stać się założycielem linii transgenicznych świń, których organy będą poddawane kolejnym badaniom. Już teraz jego tkanki są przygotowywane do klonowania.
"Osobnik ten dojrzałość płciową osiągnie w marcu przyszłego roku. Wtedy rozpocznie się jego rozmnażanie z osobnikami nietransgenicznymi. Szacujemy, że 25-30% nowo narodzonych zwierząt powinno mieć zniesioną barierę immunologiczną i one będą stanowić pulę do następnych badań" - powiedział prof. Smorąg.
Według niego bariera immunologiczna jest jedną z największych barier uniemożliwiających wykorzystanie genetycznie modyfikowanych świń do pozyskiwania organów do transplantacji u człowieka. Inną przeszkodą jest ryzyko transfekcji wirusami świni, czyli przeniesienia do organizmu człowieka wirusów naturalne występujących u tych zwierząt.
Zdaniem naukowców kolejnym etapem badań będzie testowanie na zwierzętach możliwości przeszczepiania zmodyfikowanych narządów świni człowiekowi. Ich pozytywne wyniki stanowić mają punkt wyjścia do podjęcia prób klinicznych u ludzi, którymi zajmie się kilka zespołów medycznych.
"Przewidywany czas realizacji tego interdyscyplinarnego projektu to trzy lata" - zapowiedział prof. Smorąg.
Kierownik katedry chirurgii ogólnej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Tadeusz Popiela widzi możliwość wykorzystywania w przyszłości organów zwierząt do transplantacji u człowieka, jednakże wymaga to rozwiązania nie tylko problemów medycznych, ale także natury etycznej.
"Jednak stwierdzenie to formułuję z dużą ostrożnością" - zaznaczył prof. Popiela.
Interdyscyplinarny projekt badawczy "Wykorzystanie genetycznie zmodyfikowanych świń dla pozyskiwania organów do transplantacji u człowieka" realizowany jest od zeszłego roku. Uczestniczy w nim 10 zespołów naukowych z całej Polski, reprezentujących takie specjalności jak: biologia molekularna, rozród zwierząt, embriologia, immunologia i chirurgia transplantacyjna. Projekt jest finansowany z budżetu Komitetu Badań Naukowych.
