Od 2015 r. na maturze w nowej formule może się znaleźć tekst polityczny

Wiosną 2015 r. po raz pierwszy przeprowadzany zostanie egzamin maturalny w nowej formule. Zdawać go będzie pierwszy rocznik uczniów liceów ogólnokształcących, który uczy się zgodnie z nową podstawą programową kształcenia ogólnego.

- Dotychczasowa formuła egzaminu z polskiego wyczerpała się. Refleksja dydaktyczna idzie do przodu, zmienia się też otoczenie uczniów - na przykład obecnie młodzi ludzie, więcej niż poprzednie roczniki, obcują z elektronicznymi nośnikami informacji. Dlatego musimy od nich wymagać większych umiejętności rozumienia tekstu, różnych jego niuansów, w tym zawartych w jego strukturze - ocenił prof. Krzysztof Biedrzycki, lider Pracowni Języka Polskiego Instytutu Badań Edukacyjnych podczas poniedziałkowego spotkania z dziennikarzami.

Zmiana formuły egzaminu z polskiego, która nastąpi wiosną 2015 r., dotyczyć będzie zarówno obowiązkowych dla wszystkich maturzystów egzaminów - pisemnego na poziomie podstawowym i ustnego, jak i egzaminu pisemnego na poziomie rozszerzonym, do którego przystępują tylko chętni.

Egzamin pisemny na poziomie podstawowym nadal będzie składał się z dwóch części - maturzyści będą musieli rozwiązać test i napisać tekst własny. W przypadku testu w miejsce jednego obszernego tekstu, do którego odnosiły się zadania, pojawi się kilka - dwa, trzy. Wśród nich obok tekstu popularno-naukowego i publicystycznego, będzie mógł po raz pierwszy znaleźć się także tekst polityczny.

Jak wyjaśnił Adam Brożek z Pracowni Języka Polskiego IBE, w przypadku tekstu politycznego w grę wchodzi np. fragment przemówienia, manifestu politycznego, czy publicystyki politycznej. - Chodzi o sprawdzenie umiejętności krytycznego podejścia do tekstu - wyjaśnił.

- Twórcy koncepcji nowej matury wyszli z założenia, że maturzysta to młody człowiek, który wchodzi w dojrzałość, który za chwilę będzie mógł głosować (...). Musi więc dobrze rozumieć teksty polityczne - dodał Brożek.

Zgodnie z formułą nowej matury, zmieni się zakres zadań odnoszących się do podanych tekstów. Oprócz zadań na rozumienie tekstów pojawią się zadania wymagające np. napisania streszczenia tekstu, czy sformułowania pytań do niego, oraz sprawdzające świadomość językową maturzysty.

Zmianie ulega również formuła dotycząca tekstu własnego. Nadal maturzysta będzie miał wybór między pisaniem rozprawki, a analizą tekstu poetyckiego. W przypadku analizy nie będzie jednak podany problem, który powinien maturzysta poruszyć w swoim tekście, będzie tylko ogólne polecenie: zinterpretuj wiersz (zamieszczony w arkuszu egzaminacyjnym), postaw tezę interpretacyjną i uzasadnij ją.

W przypadku rozprawki będzie podany problem, którego ma ona dotyczyć. Maturzysta będzie musiał przedstawić swoje stanowisko, uzasadnić je odwołując się do podanego fragmentu tekstu literackiego (zamieszczonego w arkuszu egzaminacyjnym) oraz innych, wybranych przez siebie tekstów kultury (np. tekstu literackiego, popularno-naukowego, obrazu, filmu).

Na egzaminie na poziomie rozszerzonym maturzysta będzie mógł zdecydować się między szkicem lub rozprawką problemową (może ona dotyczyć zarówno literatury, jak i zagadnień językowych), a interpretacją porównawczą dwóch utworów literackich.

Z kolei na egzaminie ustnym nie będzie już prezentacji. Zamiast tego zdający będzie losował zadanie przygotowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Będzie ono dotyczyć fragmentu tekstów kultury. Maturzysta będzie miał 15 minut na przygotowanie wypowiedzi inspirowanej wylosowanym tekstem.

Aby przybliżyć nową formułę egzaminu maturalnego z polskiego we wtorek Instytut Badań Edukacyjnych, w ścisłej współpracy z Centralną Komisją Egzaminacyjną, przeprowadzi we wtorek diagnozę przedmaturalną. Weźmie w niej udział około 4 tys. uczniów II klas z 50 liceów ogólnokształcących wylosowanych w całej Polsce. Na podstawie wyników diagnozy IBE opracuje dla nauczycieli materiały pomocne w przygotowaniu uczniów do przyszłorocznego egzaminu.