Norman Davies: Zachód nawet nie próbował pomóc powstaniu

Jolanta Pieńkowska: Mówi pan, że zawiodła polska dyplomacja w Londynie.

Norman Davies: Ja myślę, że Powstanie było bardzo źle przygotowane. Politycznie i dyplomatycznie oraz wojskowo przed i w czasie Powstania. Ale mieli bardzo dużo czasu. 9 tygodni. Były błędy, ale te błędy na początku nie spowodowały klęski Powstania. Nie padło po tygodniu, czy po 2 tygodniach. Bo trwało 9 tygodni. W tym czasie ta koalicja miała dużo czasu, żeby organizować ratunek. Żeby zachód mógł rozmawiać z Rosjanami i z Polakami i załatwić jakieś wyjście z tej sytuacji. I ja mówię, że oni nawet tego nie próbowali. Nie wiemy, jaka byłaby reakcja Stalina. Tylko, że zachód, ci wielcy Churchill i Roosevelt nie próbowali wyjść z tej pułapki.

Jolanta Pieńkowska: Pamiętam taki list Roosevelta, że to nie leży w interesie Wuja Sama. Pisząc tę książkę korzystał pan z rozmaitych dokumentów. Do których nie udało się panu dotrzeć?

Norman Davies: Nie dotarłem i nikt na razie nie dotarł do tych głównych archiwów prezydium, czyli Stalina w Moskwie.

Jolanta Pieńkowska: Po prostu pana tam nie wpuszczono, czy odmówiono panu tych dokumentów?

Norman Davies: Byłem w Moskwie, rozmawiałem z ludźmi, którzy czekają na dostęp. Nawet zgoda była. Sam się starałem. Ale podobnie w Londynie nie dostałem się do archiwów wywiadu brytyjskiego.

Jolanta Pieńkowska: Dlaczego?

Norman Davies: Bo wszystko jest zamknięte. Archiwa brytyjskie nie są zamknięte, bo są drażliwe tematy polskie. W ogóle są zamknięte. I od czasu do czasu historyk dostaje specjalne zezwolenie, żeby coś zobaczyć. Ale ja nie miałem szczęścia.

Jolanta Pieńkowska: A sądzi pan, że te dokumenty, zarówno ze strony rosyjskiej, jak i brytyjskiej zostaną udostępnione?

Norman Davies: Myślę, że tak, ale czy ja dożyję do tego czasu, nie wiem.

*Przeczytaj cały wywiad*