Nie sprzedadzą płockiej synagogi?
Wciąż nie jest rozstrzygnięta przyszłość
popadającej w ruinę XIX-wiecznej bożnicy w Płocku, którą rok temu
radni tego miasta wystawili na sprzedaż. We wtorek zrezygnowali z
tego pomysłu i rozważają możliwość dzierżawy.
O kupno bożnicy, noszącej nazwę Małej Synagogi, zabiega powstałe kilka miesięcy temu specjalnie dla jej ratowania Stowarzyszenie Synagoga Płocka, skupiające ludzi kultury i przedsiębiorców. Chce wyremontować budynek i zorganizować w nim muzeum poświęcone Żydom mazowieckim.
Uchwała w sprawie odstąpienia zabytkowego budynku w formie bezprzetargowej za 1% wartości nieruchomości Stowarzyszeniu Synagoga Płocka miała zostać podjęta przez płockich radnych we wtorek. Jednak większość z nich projekt ten odrzuciła, popierając zgłoszony w ostatniej chwili pomysł o wydzierżawieniu, a nie sprzedaży bożnicy.
Nie jesteśmy przeciwni przekazaniu tej nieruchomości Stowarzyszeniu Synagoga Płocka. Doszliśmy jednak do przekonania, że przy jej sprzedaży interes miasta może być naruszony, gdyż nie będzie ono w stanie kontrolować tego, czy na przykład zobowiązanie nowego właściciela do remontu zostało dochowane - powiedział radny PSL Krzysztof Rolirad.
Jak powiedział Rolirad, nowa uchwała o wydzierżawieniu bożnicy Stowarzyszeniu Synagoga Płocka na okres 20 lat ma zostać przedstawiona przez prezydenta miasta na kolejnej sesji.
Mała Synagoga w Płocku została wybudowana ok. 1810 r. W 1870 r. przeprowadzono w niej remont, podczas którego we wnętrzu świątyni wzniesiono nowy Aron ha-Kodesz, szafę na zwoje Tory. W czasie II wojny światowej w synagodze mieściła się siedziba Judenratu, czyli Rady Żydowskiej, administrującej tamtejszym gettem. W 1949 r. społeczność żydowska uruchomiła w budynku spółdzielnię dziewiarską. W 1959 r. świątynia przeszła na własność Skarbu Państwa, następnie została wpisana do rejestru zabytków.
W 1991 r. ówczesny wojewoda płocki przekazał nieruchomość miastu. W 1997 r. synagogę odzyskała gmina żydowska z siedzibą w Łodzi, która rok później na mocy ugody z Urzędem Miasta Płocka zrzekła się praw do nieruchomości w zamian za 224 tys. zł. Niszczejąca od lat płocka Mała Synagoga jest obecnie jedną z kilku ocalałych zabytkowych pamiątek po społeczności żydowskiej w tym mieście.
Do II wojny światowej w Płocku mieszkało około 8 tys. Żydów. Holocaust przeżyła nieliczna grupa, która w większości opuściła miasto, emigrując pod koniec lat 50., a następnie 60. XX wieku, głównie do Izraela i USA.