Naukowcy stworzyli Wirtualne Laboratorium

Przypuśćmy, że doktorant z Akademii Rolniczej w Lublinie jest bliski sensacyjnego naukowego odkrycia z dziedziny chemii i musi jedynie potwierdzić swoje przypuszczenia eksperymentem na spektrometrze Bruker 600 MHz. Jedyne tak czułe urządzenie w naszym kraju znajduje się w Instytucie Chemii Bioorganicznej w Poznaniu. Doktorant musiałby więc umówić się, przyjechać, wykonać na miejscu badania, a potem ich wyniki wziąć ze sobą i opracować w Lublinie.

Wirtualne Laboratorium pozwala mu przeprowadzić cały eksperyment zdalnie - wystarczy, że naukowiec prześle do Poznania próbki materiałów do zbadania. Na dodatek, nie ruszając się z miejsca, może na swoim komputerze opracować wyniki i przesłać je do bazy danych - Naukowej Biblioteki Cyfrowej. Może też na bieżąco, sekunda po sekundzie, śledzić przebieg eksperymentu.

Program Wirtualnego Laboratorium jest prosty w obsłudze. Nawet najbardziej skomplikowany eksperyment można w nim przeprowadzić za pomocą myszy komputerowej. Wystarczy tylko zalogować się do programu, wpisać hasło i podać scenariusz badania.

Możliwości laboratorium są olbrzymie. Specjalistyczne urządzenia, takie jak spektrometr, połączono siecią światłowodową o przepustowości co najmniej 1 GB. Światłowody łączą ze sobą pięć centrów komputerów dużej mocy obliczeniowej znajdujących się w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, we Wrocławiu i w Krakowie.

Obecnie do sieci światłowodowej Wirtualnego Laboratorium podłączone są cztery urządzenia: dwa spektrometry oraz dwa radioteleskopy (jeden 32-metrowy w Piwnicach pod Toruniem, drugi w Mexico City). Astronom może na odległość poruszać teleskopem, by zobaczyć interesujący go fragment nieba! W przyszłości podłączone zostaną również mikroskopy elektronowe, a także tomografy, co ułatwiłoby lekarzom stawianie diagnoz.

Wirtualne Laboratorium jest obsługiwane w języku angielskim. Zaprojektowano je tak, aby każdy, kto chce mieć do niego dostęp, nie musiał instalować na swoim komputerze dodatkowych narzędzi. Program gwarantuje także bezpieczeństwo - jego użytkownik musi mieć certyfikat, jest wcześniej dokładnie sprawdzany.

To są bardzo drogie urządzenia, dlatego do systemu nie może wejść osoba z ulicy - mówi koordynator projektu dr Maciej Stroiński. Podkreśla, że program to unikat w skali światowej. Jest entuzjastycznie przyjmowany i doceniany na każdej konferencji, na której jest prezentowany. Nad takim oprogramowaniem pracują także za granicą, ale tylko nasze działa - podkreśla.(PAP)

Adres Wirtualnego Laboratorium: vlab.psnc.pl