Medyczny Nobel przyznany
Robert Horvitz (PAP/EPA - O. Stratmann)
Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii otrzymali Amerykanin H. Robert Horvitz oraz dwójka badaczy brytyjskich, Sydney Brenner i John E. Sulston. W uzasadnieniu jury Królewskiej Akademii Nauk w Sztokholmie czytamy, że wynalezione przez uczonych metody przyczyniły się do zrozumienia mechanizmów powstawania wielu chorób, w tym AIDS i raka.
Laureatom przyznano nagrodę za badania nad udziałem genów w rozwoju zarodkowym oraz za prace nad procesem zaprogramowanej śmierci komórek, tzw. apoptozy. Odkrycia badaczy pozwalają zrozumieć mechanizm rozwoju poszczególnych organów i genetyczną regulację długości życia komórek.
Anglik Sydney Brenner (ur. w 1927) pracuje obecnie w Molecular Sciences Institute w Berkeley w stanie Kalifornia w USA. Nagrodę Nobla przyznano mu za opracowanie nowego zwierzęcego modelu do badań nad procesami rozwoju zarodkowego. Modelowym organizmem stał się nicień Caenorhabditis elegans. Umożliwiło to powiązanie aktywności konkretnych genów z procesami podziałów i różnicowania komórek oraz z procesami rozwoju narządów nowego organizmu.
Anglik John Sulston (ur. w 1942) pracuje w The Sanger Centre Cambridge w Wielkiej Brytanii. W badaniach na C. elegans ujawnił pierwszą zmianę (mutację) w genie związanym z procesem apoptozy.
Amerykanin Robert Horvitz (ur. w 1947) prowadzi badania w Massachusetts Institute of Technology (MIT). Odkrył i opisał geny pełniące kluczową rolę w kontroli procesów apoptozy, tj. samobójczej, zaprogramowanej śmierci komórek u nicienia C. elegans. Ustalił, jak te geny współpracują ze sobą oraz że ich odpowiedniki występują również u ludzi.
Trzej nagrodzeni uczeni odbiorą w grudniu w Sztokholmie medale, dyplomy oraz czeki na łączną sumę miliona dolarów.
Jak ocenił prof. Jerzy Nowak, dyrektor Zakładu Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu, tegoroczni laureaci medycznej Nagrody Nobla w pełni na nią zasłużyli. _ Ich badania nad apoptozą mają ogromne znaczenie w zwalczaniu nowotworów_ - powiedział.
Zmiana genu może doprowadzić do sytuacji, w której zahamowany zostaje naturalny proces śmierci komórek. W ten sposób następuje unieśmiertelnienie komórek nowotworowych. Odkrycia jakich dokonali trzej laureaci pozwalają uzyskać kontrolę nad procesem zaprogramowanej śmierci komórek - tłumaczył prof. Nowak. (reb)
