Matka zarażona HIV może urodzić zdrowe dziecko

Kobiety w ciąży oraz planujące macierzyństwo powinny zrobić test na HIV. - Gdy kobieta wie o zakażeniu i stosuje odpowiednie leczenie, ma prawie 100% szans, że urodzi zdrowe dziecko - powiedziała dyrektor Krajowego Centrum ds. AIDS Anna Marzec-Bogusławska.

- Szacuje się, że ok. jednej trzeciej zakażonych HIV nie jest tego świadoma. Dlatego tak ważne jest robienie testów - podkreśliła minister zdrowia Ewa Kopacz.

Lekarze powinni proponować zrobienie testu każdej pacjentce. Obecnie testy zalecane są jedynie pacjentkom z grupy ryzyka. Zmienić ma to rozporządzenie ministra zdrowia. - Obecnie nieodpłatne badania są dla kobiet z grupy ryzyka. Chcemy, żeby każda kobieta w ciąży mogła je zrobić bez dodatkowych kosztów. Zwłaszcza że dziś większość zakażeń HIV jest wynikiem ryzykownych zachowań seksualnych, nie dotyczą tylko osób z grup ryzyka - przekonywała Kopacz. Jak dodała, chodzi o "odkłamywanie rzeczywistości" i zmianę stosunku do HIV/AIDS.

Kopacz wyjaśniła, że gdy prace zakończy zespół, który opracowuje standardy opieki okołoporodowej, zmienione zostanie rozporządzenie dotyczące badań wykonywanych przez ciężarne. Wyraziła nadzieję, że nowe wytyczne wejdą w życie najpóźniej od początku przyszłego roku.

Gotowe są już natomiast rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie zapobiegania zakażeniom HIV z matki na dziecko. Opracowana przez PTG broszura trafić ma do wszystkich lekarzy ginekologów. Jej autorzy podkreślają, jak ważne jest proponowanie przyszłym matkom testu na HIV. Obecnie, jak pokazują badania, badanie to proponuje zaledwie 3% lekarzy.

Zdaniem wiceprezesa PTG prof. Tomasza Niemca brak takiej propozycji może być traktowany jako swego rodzaju zaniedbanie ze strony lekarza. - Jeśli mamy możliwości, by zmniejszyć ryzyko, uratować dziecko, to nie możemy tego po prostu zaniechać - uznał Niemiec.

Prof. Magdalena Marczyńska z Kliniki Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego podkreśliła, że zakażoną HIV kobietę obowiązują w ciąży inne zasady niż kobiety zdrowe. - Przed 28. tygodniem powinna zacząć się profilaktyka. U chorych przeprowadza się cesarskie cięcie w 38. tygodniu, ważne, by było ono zaplanowane. Noworodek powinien być jak najszybciej umyty, w ciągu czterech godzin trzeba mu podać leki antyretrowirusowe, wykluczone jest karmienie piersią. Wtedy szansa przeniesienia wirusa jest mniejsza niż 1% - wyjaśniła. Marczyńska dodała, że jeśli kobiety nie wiedzą o zakażeniu i nie stosują zasad bezpieczeństwa, ryzyko przeniesienia wirusa na dziecko sięga 50%.

Zdaniem Krajowego Konsultanta w Dziedzinie Położnictwa i Ginekologii prof. Stanisława Radowickiego przekonanie kobiet do wykonywania badań nie będzie łatwe ze względu na barierę psychologiczną i powszechne postrzeganie HIV/AIDS jako wstydliwego problemu dotyczącej głównie osób z marginesu.

Na świecie żyje ok. 2,2 mln dzieci zakażonych HIV. Codziennie w świecie, głównie w Afryce, zakaża się ponad tysiąc dzieci. Co minutę z powodu chorób związanych z zespołem nabytego niedoboru odporności umiera 1 dziecko, każdego roku ok. pół miliona. Głównym źródłem choroby dzieci (90%) jest zakażenie od matki.

W Polsce zakażenie HIV rozpoznano u ok. 150 dzieci, obecnie leczonych jest 130. Wiadomo o rozpoznaniu u 12 tys. osób dorosłych, większości młodych, ok. 24% z nich stanowią kobiety. Szacuje się, że liczba zakażonych dzieci może być 6 razy wyższa niż obecnie znana.

Na ok. 400 tys. porodów rocznie, około 70-100 odbywa się u kobiet z potwierdzonym zakażeniem HIV. Niestety wciąż zdarzają się przypadki rozpoznania zakażenia u kobiety dopiero po stwierdzeniu zakażenia HIV u dziecka. Jak wynika z danych, w Polsce odsetek kobiet w ciąży wykonujących badanie w kierunku HIV wynosi tylko 10%. W większości krajów UE odsetek ciężarnych, u których wykonuje się to badanie przekracza 60%, a w niektórych (Anglia, Holandia, Francja) sięga 98%.

Ambasadorem kampanii została Małgorzata Glinka - siatkarka roku 2008. Wsparły ją również przyszłe mamy - m.in. aktorki Katarzyna Cichopek, Joanna Koroniewska, Iza Kuna.