Manifest Otwartej Akademii. Protestują przeciwko "ideologicznemu fanatyzmowi" środowisk prawicowych

W ostatnim czasie w Poznaniu wypłynęło kilka ostrych konfliktów o podłożu ideologicznym. Wystarczy sobie przypomnieć spór o gender studies czy niedawne zamieszanie towarzyszące próbie wystawienia w trakcie festiwalu Malta spektaklu "Golgota Picnic". W obu tych sporach starły się z jednej strony silna, zwarta grupa przedstawicieli środowisk prawicowych i katolickich oraz dość rozproszona reprezentacja ich przeciwników. Teraz także druga strona pragnie, aby jej głos był słyszalny. Część pracowników naukowych UAM zamieściło w Internecie Manifest Otwartej Akademii:

"Z niepokojem obserwujemy, że państwo polskie nie potrafi się przeciwstawić ideologicznemu fanatyzmowi, który próbuje zawłaszczyć coraz więcej sfer naszego życia prywatnego i publicznego. W naszym kraju wzrasta napięcie, nasila się werbalna, a w skrajnych przypadkach także fizyczna agresja, której miejscem jest nie tylko ulica, lecz także sala uniwersytecka" – czytamy w manifeście. "Przedmiotem ideologicznych i populistycznych ataków stają się nie tylko wiedza, lecz również wartości, takie jak otwartość, wrażliwość i racjonalne myślenie. Nierzadko w tych kampaniach padają słowa obraźliwe, za które nikt nie ponosi odpowiedzialności. Wypowiadane są one często przez reprezentantów instytucji życia publicznego, obdarzonych tradycyjnie znacznym społecznym zaufaniem.

Niestety dotyczy to także prominentnych przedstawicieli Kościoła katolickiego. Przed kilkoma miesiącami biskupi przeprowadzili atak na badania nad płcią kulturową, zwane popularnie gender studies; przez ostatnich kilkanaście dni arcybiskup poznański, będący nie tylko przewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski, lecz także Wielkim Kanclerzem Wydziału Teologicznego UAM, współtworzył atmosferę fanatyzmu religijnego, która wymusiła na dyrektorze Festiwalu Malta odwołanie przedstawień teatralnych 'Golgota Picnic'. Niedawno jeden z lekarzy, powołując się na konieczność dochowania wierności własnemu sumieniu, uniemożliwił kobiecie – jako dyrektor szpitala – poddanie się zabiegowi aborcji, której 'ofiarą' miał być ludzki płód pozbawiony mózgu. W głosach potępiających studia gender oraz nowatorskie projekty artystyczne dostrzegamy próby naruszenia Konstytucji RP, która opowiada się przeciw jakiejkolwiek dyskryminacji oraz gwarantuje wolność prowadzenia badań naukowych i tworzenia sztuki. Niestety w tym agresywnym i
bezrozumnym dyskursie biorą też udział niektórzy profesorowie.

Reagowaliśmy na to w sposób spontaniczny, podpisując liczne petycje. Sądzimy jednak, że nadchodzi czas, aby zinstytucjonalizować i skoordynować tę krytykę. Dlatego tworzymy Otwartą Akademię i zachęcamy do uczestnictwa w niej wszystkich, którzy podzielają naszą opinię. Otwarta Akademia oznacza dla nas wolność kształcenia i prowadzania badań, naukową debatę wolną od ideologicznej opresji i fizycznej przemocy. Chcemy postawić tamę narastającej fali ignorancji i nietolerancji, próbom ograniczania swobody badań naukowych, poddawania systemu publicznej edukacji ideologicznej kontroli, ograniczania swobody artystycznej.
[...]
Apelujemy więc do wszystkich obywateli i środowisk o przeciwstawianie się wszelkim przejawom autorytaryzmu, aktom nienawiści wobec inaczej myślących, próbom ograniczania fundamentalnych praw obywatelskich, w tym prawa do swobody twórczej. Chcemy państwa silnego, czyli takiego, które potrafi skutecznie chronić swoich obywateli przed wszelkimi formami wykluczenia zarówno ekonomicznego, jak i światopoglądowego, wyznaniowego czy związanego z wiekiem, płcią bądź stanem zdrowia".

Pod manifestem podpisali się m.in. dr Monika Bobako, prof. Przemysław Czapliński, dr hab. Izabela Kowalczyk, prof. Roman Kubicki, dr Andrzej W. Nowak, prof. Piotr Piotrowski, prof. Krzysztof Podemski, dr Błażej Warkocki, prof. Marek Wasilewski i prawie 340 innych osób związanych nie tylko z Poznaniem.

Swój akces do Otwartej Akademii można zgłaszać, pisząc na adres e@czaskultury.pl.