Manewry brygady Abramsów pod ostrzałem krytyki. Brak osłon antydronowych, "odegranie samobójstwa"

W poniedziałek na poligonie w Orzyszu (warmińsko-mazurskie) rozpoczęło się największe w tym roku ćwiczenie 1. Warszawskiej Brygady Pancernej. Pod kryptonimem Lampart25, bierze w nim udział blisko 1000 żołnierzy i 200 jednostek sprzętu, w tym czołgi Abrams, ale też drony. Wszystko zgrane w jedno intensywne, realistyczne szkolenie - informują wojskowi.

Wideo z konwoju czołgów szybko rozeszło się w sieci i spotkało się z falą komentarzy użytkowników mediów społecznościowych. Zarzuty dotyczą przede wszystkim braku widocznych osłon przeciwdronowych – elementu, który na ukraińskim teatrze działań stał się obowiązkowy ze względu na ryzyko ataków dronów.

Brygada odpiera zarzuty, tłumacząc, że film przedstawia jedynie fragment przemarszu ku miejscu ćwiczeń, a nie samą fazę bojową. Rzecznik podkreśla, że w "operacjach sieciocentrycznych" ochrona jednostek pancernych jest wielowarstwowa i nie zawsze widoczna na nagraniach udostępnianych publicznie.

- Na filmie widać przejazd w drodze na ćwiczenie, a nie same działania. Przy działaniach sieciocentrycznych zabezpieczenia wojsk pancernych funkcjonują na wielu poziomach. Nad całokształtem ćwiczeń czuwają też systemy walki elektronicznej - powiedział WP kpt. Jacek Piotrowski, oficer prasowy brygady.

- Osłony, które widzimy na froncie w Ukrainie, często są doraźne i improwizowane, można je szybko wdrożyć. Potwierdzam, że w scenariuszu ćwiczeń biorą udział nasze oddziały dronowe. Nie pokazujemy wszystkiego; pokazujemy to, co możemy i co chcemy, aby było widoczne - dodał.

Rzecznik odniósł się też do tonu komentarzy zamieszczanych w sieci: - Wiele krytycznych opinii związanych jest z celową dezinformacją rosyjskich trolli, które próbują zasugerować słabość armii NATO. Takie narracje są częścią hybrydowej wojny informacyjnej i nie powinny podważać celu czy sensu ćwiczeń - odparł. Zapewnił, że prześle mailem bardziej szczegółowe stanowisko, ale do czasu publikacji już tego nie zrobił.

Niedawno opisywaliśmy, jak Rosja ćwiczy nową taktykę w potencjalnym starciu z siłami NATO. Podczas manewrów "Zapad-2025" testowali scenariusze zakładające użycie tysięcy dronów na polu walki, co miało paraliżować ruchy wojsk pancernych.

Jednak byli wojskowi, z którymi rozmawiała Wirtualna Polska, przyznają rację osobom wyrażającym krytykę. Generał Roman Polko docenia, że kwestia braku wyposażenia antydronowego została wychwycona przez "zwykłych ludzi". - To nie jest czepialstwo, ani też typowa internetowa burza. Wszyscy oglądamy te same relacje z Ukrainy. Widzimy, jak realia wojny się zmieniły i scenariusze ćwiczeń muszą to uwzględniać. Gdy na froncie pojawiają się setki bezzałogowców, każdy przeoczony element ochrony staje się potencjalnym zagrożeniem dla żołnierzy i sprzętu - komentuje były dowódca jednostki GROM.

Według niego armia powinna przyznać: "dziękujemy za zwrócenie uwagi". Generał podkreśla, że dowódcy powinni mieć odwagę przyznać się do braków w wyposażeniu lub procedurach, zamiast od razu kwestionować krytykę.

- Trzeba powiedzieć wprost: "ok, mamy to w planach, nad tym pracujemy". Nie ma sensu udawać, że wszystko jest idealnie, i od razu zarzucać krytykom, że są rosyjskimi trollami. Przyznanie się do błędu nie jest słabością, lecz elementem profesjonalizmu. Armia musi uczyć się i szybko reagować na zmieniające się realia pola walki, zamiast tkwić w rutynie i pozorach - dodaje Roman Polko.

Podkreśla, że armii bardzo trudno jest wyjść z utartego schematu działania. - Zawsze tak było. Kiedyś jako dowódca korzystałem nie raz z podpowiedzi, czasem od szeregowców, czasem od współpracowników. Przy zmianach zawsze pojawił się ktoś, kto mówił: tak nie można, bo instrukcja mówi inaczej. Realia wymagają czasem innego podejścia. Rutyna zabija, czasem dosłownie - komentuje Polko.

Do krytyki manewrów 1. Warszawskiej Brygady Pancernej odnosi się także Marcin Mizgalski, wolontariusz jeżdżący na front w Ukrainie, pasjonat technologii telekomunikacyjnych i konstrukcji dronów. Jego obserwacje z linii frontu wskazują, że brak osłon antydronowych w kolumnach ciężkiego sprzętu nie jest błahostką, lecz poważnym problemem.

- Taka brygada Abramsów jak w soczewce pokazuje stan umysłów wojskowych. Taka kolumna jest wymarzonym celem dla ataku dronów. To nie są realne ćwiczenia, tylko zabawa czołgistów w błocie - mówi WP Mizgalski.

- Jeżdżę po terenach frontowych w Ukrainie i takiej kolumny nie widziałem od lat. To jest odegranie samobójstwa: trzy zespoły po pięciu rosyjskich operatorów, niszczą taką kolumnę w czasie poniżej 20 minut - alarmuje. Powołuje się na relacje i doświadczenia ukraińskich wojskowych.

Wolontariusz podkreśla, że doświadczenie zdobyte na froncie powinno być wykorzystywane w szkoleniu polskich wojsk. - Jest wiele osób, które chcą dzielić się wiedzą i doświadczeniem z Ukrainy. Ale uwagi i spostrzeżenia od wolontariuszy spoza wojska są często traktowane jak opowieści wariata. Tymczasem na odcinku pokrowskim sprzęt ciężki ma 100 proc. osiatkowania, nie porusza się w kolumnach, a w obstawie lekkich pickupów z obroną przeciwdronową nie zbliża się na mniej niż 20–25 km od tzw. strefy zero - opowiada.

Mizgalski wskazuje, że obecnie drony odpowiadają za większość strat wśród ludzi i sprzętu na froncie wojny w Ukrainie. – "Obecnie 80–90 proc. strat ludzi i sprzętu jest powodowane przez drony. Czy to się naszemu wojsku i służbom podoba, czy nie, trzeba wziąć to pod uwagę. Wojsko powinno zacząć trenować stawianie siatek antydronowych. Takie tunelowe zabezpieczenia nad drogami potrafią działać non-stop na dystansie 20–25 km - mówi dalej. Pokazuje zdjęcia udowadniające, że Ukraińcy zabezpieczają nawet koparki, a co dopiero warte miliony dolarów czołgi.

Jego sugestia dla dowództwa jest prosta: praktyczne szkolenie w realnych warunkach jest lepsze niż ćwiczenia tylko na papierze. – Słuchajcie wojskowi, chcecie potrenować wojnę? Weźcie swoje eleganckie rangery z regionalnej bazy logistycznej. Zacznijcie jeździć w tym samym terenie z dwoma strzelcami na pace, dziennie 150 km. Nauczycie się najważniejszej rzeczy: obserwacji, zwiadu dronowego i ochrony własnych ludzi - radzi.

Na koniec Mizgalski apeluje do polskich wojskowych, aby korzystali z wiedzy i doświadczeń wolontariuszy: - Znajdziecie nas, a my pokażemy wam najnowsze detektory dronów, które ratują życie tysiącom żołnierzy i wolontariuszy na froncie. Skoro nie możecie pojechać na front, słuchajcie i oglądajcie to, co wolontariusze przywożą – to wiedza, która może uratować życie - podsumowuje rozmówca WP.

Tomasz Molga, dziennikarz Wirtualnej Polski