Ludzie skarłowacieją?! Oto wniosek amerykańskich naukowców
Wymiary ssaków występujących na Ziemi dynamicznie zmieniają się w zależności od panujących warunków klimatycznych. Choć ów fakt został właśnie udowodniony naukowo, trudno wciąż znaleźć jego przekrojowe wytłumaczenie, a dobór naturalny nie jest już wystarczającym argumentem. Wszystko to dzieje się bardzo szybko, co widać na przykładzie ssaków, które wyraźnie malały podczas ostatnich znanych historii klimatu dużych ociepleń.
Wygląda jednak na to, że sytuacja w najbliższym czasie może ulec odwróceniu, a ssakom, w tym ludzkości, grozi zmniejszenie się do rozmiarów... krasnoludków. Choć może to brzmieć z pozoru absurdalnie, wcale nie mamy do czynienia z żartem.
Grupa naukowców wykazała ostatnio, że podczas dwóch ostatnich dużych faz ocieplenia klimatu, oczywiście w zamierzchłej przeszłości, wymiary ciała ssaków w istotny sposób się zmniejszyły. Jest zatem bardzo prawdopodobne, że obecny okres globalnego ocieplenia, tym razem spowodowany działalnością człowieka, wywoła analogiczny skutek.
Odpowiedzialnym za wspomniane badania jest Philip Gingerich z Uniwersytetu w Michigan. Zbudował on szeroką grupę badawczą złożoną z naukowców reprezentujących cztery różne uczelnie - wspólnie użyli oni zaawansowanych metod paleontologicznych, które doprowadziły ich do wniosków publikowanych dokładnie 1 listopada.
Historia klimatu Ziemi wyróżnia dwa istotne ocieplenia, które wystąpiły w przeciągu 2-3 milionów lat. Pierwsze z nich miało miejsce około 56 milionów lat temu, a nauka nazywa je paleoceńsko-eoceńskim maksimum termicznym. Wówczas średnia temperatura powietrza na kuli ziemskiej wzrosła o mniej więcej 6 stopni Celsjusza, a samo ocieplenie było bardzo długotrwałe, trwało około 160 tysięcy lat.
Drugie globalne ocieplenie (znane jako eoceńskie maksimum termiczne 2) analizowane przez Gingericha i jego zespół było krótsze, trwało bowiem "zaledwie" około 80-100 tysięcy lat i miało miejsce w przybliżeniu 53 miliony lat temu. Wówczas średnia temperatura na Ziemi wzrosła o około 2-3 stopnie. Pora na najważniejsze fakty: w czasie pierwszego ocieplenia wymiary ssaków zmniejszyły się średnio o 30 procent, a w czasie drugiego o 19 procent. To bardzo dużo.
Najbardziej znaczący jest jednak fakt, że w czasie obu "maksimów" na Ziemi żyły zwierzęta będące protoplastami dzisiejszych koni, które osiągały wymiary dzisiejszych niewielkich psów. - Co ciekawe, widać wyraźnie, że wykryliśmy korelację pomiędzy siłą ocieplenia klimatu a karłowaceniem ssaków - informuje Abigail D'Ambrosia, doktorantka z uniwersytetu w New Hampshire, która brała udział w badaniu.
Naukowcy podkreślają, że istnieje wyraźne podobieństwo pomiędzy ówczesnymi a dzisiejszym ociepleniem klimatu, choć różne są powody tych wydarzeń. - Zrozumienie związku pomiędzy wymiarami ciała ssaków oraz ciepłem klimatu, może nam pomóc przewidzieć to, co stanie się z fauną kuli ziemskiej w niedalekiej przyszłości - twierdzi inny uczestnik badania, Will Clyde, kolega wspomnianej D"Ambrosii z uniwersytetu w New Hampshire.
Czy ludzkość skarłowacieje? Z jednej strony mówimy o procesach, które trwają setki tysięcy, a nawet miliony lat. Z drugiej jednak - zmiany klimatu, których świadkami i uczestnikami jesteśmy my, są szybsze niż kiedykolwiek miało to miejsce, czemu winny jest człowiek. Warto dodać, że w ciągu ostatnich stu lat wzrost średniego mieszkańca Europy zwiększył się o około 10 centymetrów, w tym wypadku jednak odpowiada za to raczej zmiana sposobu odżywiania się ludzi w krajach rozwiniętych. Czy w tych okolicznościach można cokolwiek uważać za niemożliwe?
Gdybyśmy zmaleli o 30 procent, tak jak miało to miejsce podczas pierwszego eoceńskiego maksimum termicznego, średni Polak mierzyłby 124 centymetry, a Polka 114 cm. Oczywiście tak szybko do podobnie poważnych zmian z pewnością nie dojdzie. Jest jednak bardzo prawdopodobne, że kolejne pokolenia będą stopniowo coraz niższe, a nasza generacja posiada maksymalne rozmiary, jakie kiedykolwiek osiągnie ludzkość.
Zobacz więcej w serwisie pogoda.