Lech Wałęsa dla WP: będę walczyć o nową Europę wartości
Bo o taką trzeba walczyć, ale już nie, jak kiedyś siłowo i militarnie, ale argumentami. Czas przestawić Europę na tory globalne, bo w wielu punktach działa na zasadach starych, a nawet zimnowojennych. Wielu nie zauważyło, że jesteśmy w nowej epoce, która wymaga nowych programów i nowych struktur. I wielu zapomniało też, że tylko wartości mogą być dla tej budowli trwałym fundamentem. Bo to na początku były wartości, od nich wszystko się zaczęło i od nich trzeba przyszłość wyprowadzać.
Ja zawsze mam krótkie i konkretne programy działania. Bez wodolejstwa. Wiecie, że nie lubię teorii, a praktykę. Jak prezydent RP też startowałem z pięciopunktowym strategicznym programem i wszystko wykonałem. W skrócie – było to wyprowadzenie Polski z Układu Warszawskiego i wyprowadzenie sowietów z Polski, wejście na drogę do NATO i UE, wprowadzenie zasad demokracji, umorzenie długów i uruchomienie wolnego rynku w Polsce.
Po wykonaniu zadań w czasie prezydentury wyznaczyłem sobie kolejne punkty. W każdym miejscu walczę zawsze o kilka kluczowych spraw. To jest mój program od lat i głoszę go, gdziekolwiek na świecie się pojawiam. A uzupełniam go o obserwacje, o wnioski praktyczne i o mechanizmy, jakie w tej globalnej wiosce rozwojem cywilizacyjnym są na nas wymuszane.
Po pierwsze, walczę o jedność i dalszą odpowiedzialną integrację. A szerzej o mądre zapełnianie globalizacji programami i strukturami. Ona nie jest dobra, ani zła. To od nas zależy, co z nią zrobimy. I w tym globalnym świecie nie ma innej drogi dla Europy, jak jedność. Jedność zawsze procentuje. Jej przeciwieństwem jest rozszarpywanie Europy na partykularne interesy. Jedność doprowadziła nas do zwycięstwa nad zbrodniczym systemem totalitarnym. Jedność też musi być zasadą funkcjonowania w nowej epoce. Nie chodzi o wymuszaną jedność wbrew komuś, a bardziej o jednolite regulacje i wspólne zasady działania. W świecie bez granic, w świecie wolności, potrzebne są przejrzyste zasady funkcjonowania uzgodnione z korzyścią dla wszystkich w imię jedności. I trzeba wprost powiedzieć, że takiej mądrej jedności często w Europie brakuje. Popatrzmy na ostanie dni, w czasie gorączki ekonomicznej. Państwa zaczęły działać na własną rękę. I efekty mizerne. Teraz dopiero widać jakieś ruchy zbierające nerwowość w jedno. Tylko
jedność i współpraca pomoże nam w tej sytuacji. Oby tylko dzielenie nie udzieliło się w Unii, kiedy jeden taki wycieczkowicz będzie szukać krzesełka dla siebie i zacznie wypychać uprawnionych do reprezentowania Polski. Na razie tylko się z niego śmieją w Europie, ale jego dzielenie i jątrzenie, jak wstrzymywanie potrzebnego Europie Traktatu, może się w końcu udzielić innym w tych niespokojnych czasach.
Po drugie, jedność to jednak nie wszystko. Nie spełni swojego celu, jeśli zabraknie w niej solidarności. O nią walczę od lat i nią się kierowałem i kieruję zawsze. Ona określa stosunek do sąsiada, do bliźniego, a w epoce globalnej wręcz jesteśmy na nią skazani. Dla własnego bezpieczeństwa, bo dobro sąsiada jest moim dobrem, a jego problemy i jego bieda uderza we mnie. W dobie kryzysu nie trzeba nikomu tego tłumaczyć. Na tym musi polegać solidarność w czasach globalizacji. Nie przestanę tego powtarzać, aż nie ujrzę realizacji. Bez myślenia o słabszych i wyrównywaniu szans nie zbudujemy bezpiecznej i dostatniej Europy.
Piszę „dostatniej Europy”, ale dopiero w kolejnym punkcie, a nie jako o celu. To ma być efekt właśnie jedności i solidarności. Bo dobra materialne i dostatek to nie jedyny cel. Nie może więc Europa tylko na tym się koncentrować. Nie samym chlebem... To wszystko przecież nie będzie nic znaczyć, nawet dobrobyt bez mocnych fundamentów. A widać dziś w tym kryzysie, jak może być nietrwały bez umocowania na wartościach. I to jest po trzecie, a tak naprawdę po pierwsze. Zobaczcie, jeśli zabraknie nam spoiwa materialnego, o co tak łatwo, jeśli rynek się podłamie, jeśli poróżnimy się o miliardy wirtualnego pieniądza, to bez tych fundamentów duchowych przyszłe pokolenia nie będą miały się do czego odwołać. Musimy im dać punkty odniesienia w uniwersalnych wartościach. Także zapisane w dokumentach europejskich, chociaż ważniejsze jest ich stosowanie w zwykłej codziennej praktyce życia. Bo to wartości wychowują człowieka sumienia, a człowiek sumienia musi być solidarny, współpracujący, wspierający, rzetelny. Opłaca się
więc Europie stawiać na wartości. Powiem więcej – trzeba zdecydować, czy wszystko wyprowadzamy z zasad wolności, pozostawimy wszystko tak, jak jest, czy jednak zaczynamy od wartości i na nich porządkujemy ten świat. Zawsze będę za tą drugą ścieżką, bo tylko na trwałych wspólnych wartościach można i trzeba budować pokój i dostatnie życie. Tylko na tych filarach można zbudować trwały byt Europy.
Na tej drodze jestem od lat. Często za to krytykowany, bo mówię niewygodne prawdy, czasem nagradzany – jak ostatnio, kiedy w Redzie i Kowalewie Pomorskim nadano szkołom moje imię – to cieszy. I zobowiązuje. Poproszono mnie o podanie na sztandar mojego motta. Poprosiłem zapisać: „W naszym globalizującym się świecie bardziej niż kiedykolwiek potrzeba nam wspólnych wartości. Na tym fundamencie zbudujemy pokój i jedność.” Dziękuję i pracuję dalej na te zaszczyty już przyznane. Zapraszam na taką drogę. Piszcie, co o tym moim programie dla Europy i Polski sądzicie. Wasz głos w dyskusji też jest mi potrzebny. Wtedy się mobilizuję. Do walki.
Prezydent Lech Wałęsa specjalnie dla Wirtualnej Polski