Komisja Kongresu USA: niech Polska zwróci mienie
Komisja Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów Kongresu USA przegłosowała projekt rezolucji Izby, wzywającej Polskę do uchwalenia ustawy zapewniającej zwrot lub rekompensatę właścicielom mienia prywatnego zagrabionego przez Trzecią Rzeszę i rządy
komunistyczne.
Chodzi o mienie będące własnością żydowskich ofiar Holocaustu i ich rodzin oraz polskich właścicieli majątków prywatnych.
W projekcie rezolucji Izby Reprezentantów, wniesionym 11 czerwca przez grupę kongresmanów z obu partii, wypomina się Polsce, że jako jedyna z państw dawnego bloku sowieckiego nie uchwaliła dotychczas takiej ustawy.
"Wzywa się rząd Polski do natychmiastowego uchwalenia sprawiedliwej i wyczerpującej ustawy, tak aby osoby (lub ich spadkobiercy), których majątki prywatne zostały zabrane i skonfiskowane przez nazistów w czasie II wojny światowej lub odebrane po wojnie przez komunistyczny rząd polski, mogły albo otrzymać zwrot (restytucję) tych majątków, albo - jeżeli zwrot nie jest możliwy - otrzymać za nie sprawiedliwą rekompensatę finansową" - głosi projekt rezolucji.
"Wzywa się również do zapewnienia, aby ustawa o takiej restytucji i rekompensatach ustanowiła niebiurokratyczny, prosty i przejrzysty proces, który zaowocowałby realnymi korzyściami dla tych licznych osób, które ucierpiały z powodu niesprawiedliwej konfiskaty ich mienia i z których wiele ma co najmniej 80 lat" - czytamy w projekcie rezolucji.
W poniedziałek premier Donald Tusk zapowiedział, że projekt ustawy o zadośćuczynieniu za mienie utracone po wojnie trafi we wrześniu pod obrady rządu. Kończymy prace nad ustawą o zadośćuczynieniu dla wszystkich polskich obywateli za mienie utracone po wojnie - zapewnił szef rządu.
Dodał, że w październiku projektem powinien zająć się Sejm. Chodzi o rozwiązanie, które zadośćuczyni polskim obywatelom utratę mienia na skutek wadliwych, podejmowanych ze złą wolą decyzji w czasie PRL-u po 1944 roku - wyjaśnił premier.
Jak informowali przedstawiciele organizacji żydowskich w USA, podczas wizyty w USA wiosną tego roku premier Donald Tusk obiecał im, że jego rząd dopilnuje, aby ustawa reprywatyzacyjna została uchwalona do końca tego roku.
Rezolucja Izby Reprezentantów wzywa także prezydenta USA i sekretarza stanu, aby nadal prowadzili otwarty dialog z rządem Polski, popierając przyjęcie ustawy nakładającej wymóg "sprawiedliwej, wyczerpującej i niedyskryminacyjnej restytucji lub rekompensaty za mienie" zagrabione w czasach nazistowskich i komunistycznych.
Sekretarz stanu - w myśl życzeń kongresmanów - miałby co sześć miesięcy składać raport do Kongresu o "postępach we wprowadzaniu w życie wspomnianej rezolucji".
Sponsorami projektu rezolucji byli kongresmani: Robert Wexler, Alcee Hastings i Ileana Ros-Lehtinen z Florydy, Elton Gallegly z Kalifornii, Steve Chabot z Ohio i Eliot Engel z Nowego Jorku.
Stany Nowy Jork, Kalifornia i Floryda to największe w USA skupiska społeczności żydowskiej. Lobby żydowskie od dawna domaga się od kolejnych rządów RP rozwiązania problemu restytucji mienia.
Projekt rezolucji Izby Reprezentantów apeluje również do Litwy, aby uchwaliła ustawę o restytucji majątków komunalnych. Litwa jest z kolei jedynym krajem Europy Środkowej i Wschodniej nie mającym ustawy regulującej sprawę komunalnej własności.
Podczas tego samego posiedzenia Komisja Spraw Zagranicznych uczciła pamięć zmarłej 12 maja Ireny Sendlerowej, która uratowała tysiące żydowskich dzieci w okresie Holocaustu.