Kolejny sukces polskich astronomów
Astronomowie odkryli dwie supermasywne czarne dziury krążące wokół siebie. W pracach, opublikowanych w najnowszym numerze tygodnika "Nature", uczestniczyli polscy naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Pedagogicznej w Krakowie.
Układ dwóch czarnych dziur o nazwie OJ287 znajduje się ponad trzy miliardy lat świetlnych od Ziemi. Jedna z odkrytych dziur ma masę 18 miliardów razy większą od Słońca i jest najbardziej masywnym znanym ciałem niebieskim.
Druga jest znacznie mniejsza - ma masę sto milionów razy większą od Słońca. Samego układu nie widać, ale naukowcy zaobserwowali tzw. dżet, czyli wydobywający się z okolic czarnych dziur silny strumień materii i promieniowania. Takie promieniowanie w postaci rozbłysków czasem widać z Ziemi; i przy odpowiednich obliczeniach - uwzględniających teorię względności Einsteina - można przewidzieć kiedy taki rozbłysk nastąpi.
Do tego potrzebny był specjalny model. Profesor Stanisław Zoła oraz jego współpracownicy z krakowskich uczelni wzięli udział w jego tworzeniu. Sukces obliczeń - a także samą teorię względności - potwierdził rozbłysk zaobserwowany we wrześniu zeszłego roku. Kolejne takie zjawisko w systemie OJ287 ma pojawić się za osiem lat.
Rafał Motriuk