Kapelan Sybiraków honorowym obywatelem Białegostoku

Radni nadali mu ten tytuł za "kształtowanie narodowej pamięci, w szczególności poprzez wytrwałe i wieloletnie starania o godne pogrzebanie pomordowanych przez NKWD, za przypominanie prawdy o Golgocie Wschodu".

Białostoccy radni podkreślili, że postać księdza Peszkowskiego jest bliska wielu mieszkańcom regionu, bo wiele rodzin z Białostocczyzny doświadczyło stalinowskich represji. To z Białegostoku na wschód dokonano pierwszych wywózek.

Ksiądz Zdzisław Peszkowski był więźniem w Kozielsku i Griazowcu. Cudem uniknął śmierci w Katyniu. Uroczystość wręczenia mu tytułu honorowego obywatela Białegostoku odbyła się w auli Magna Pałacu Branickich, obok której w małej kaplicy znajduje się urna z ziemią przywiezioną przez Rodziny Katyńskie z Katynia, Charkowa i Miednoje.

Ks. Peszkowski odczytał na początku uroczystości modlitwę do Matki Boskiej Kozielskiej i dziękował zmarłemu papieżowi Janowi Pawłowi II za to, że koronował obraz tej Matki Boskiej koronami papieskimi, czym "umocnił" środowisko rodzin pomordowanych. Dziękował też potem papieżowi za pomoc w staraniach o głoszenie prawdy o Katyniu. Uroczystość poprzedziło oddanie hołdu papieżowi.

Nowy honorowy obywatel Białegostoku powiedział, że jego najważniejszym zadaniem i marzeniem jest doprowadzenie do ogłoszenia 5 marca na świecie Dniem Katyńskim. Tak bardzo bym tego pragnął - powiedział ks. prałat Peszkowski. To tego dnia 1940 roku Stalin podpisał rozkaz, na mocy którego wymordowano polskich oficerów na wschodzie.

Papież mówił, że naszym zadaniem jest przechowanie pamięci tego dramatu, ale przez pamięć także przebaczenie. Honorujemy człowieka, który polskiej pamięci narodowej przybliżył pamięć o Katyniu - powiedział przewodniczący Rady Miejskiej Białegostoku Edward Łuczycki.

O księdzu Peszkowskim uczestnicy uroczystości mówili jako o "niestrudzonym orędowniku i strażniku prawdy o Katyniu i żywym jej symbolu" domagającym się osądzenia tej zbrodni, ale nawołującego nieustannie do przebaczenia. Zło musi być ukarane bez względu na upływ czasu - podkreśliła Ewa Rosłan, prezes Rodziny Katyńskiej. Dodała, że zbrodnia katyńska to "nie przedawniona zbrodnia pospolita, a zbrodnia ludobójstwa. Zaznaczyła, że ks. Peszkowski uczy rodziny pomordowanych, "jak żyć bez nienawiści i wpaja im miłość i przebaczenie".

Obecny na uroczystości honorowy obywatel Białegostoku, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, przyjaciel ks. Peszkowskiego, powiedział, że nadanie ks. Peszkowskiemu honorowego obywatelstwa Białegostoku jest istotnym elementem "zabezpieczenia pamięci" zbrodni katyńskiej dla przyszłych pokoleń Polaków. Podkreślił, że od rzetelnego osądzenia tej zbrodni zależy przyszłość stosunków polsko-rosyjskich.

Ks. Peszkowski jest jedenastym honorowym obywatelem Białegostoku. Tytuł ten nadano także m.in. oprócz obecnych na wtorkowej uroczystości prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego i sbp Stanisława Szymeckiego, papieżowi Janowi Pawłowi II, Lechowi Wałęsie, Józefowi Piłsudskiemu (1919 rok.).

87-letni ks. Peszkowski jest m.in. honorowym obywatelem rodzinnego Sanoka gdzie się urodził, a także Warszawy.