Joga krzepi

Joga wywodzi się z Indii, chociaż była praktykowana przed powstaniem państwa indyjskiego na obszarze dzisiejszego Afganistanu i Pakistanu. Odkrycia archeologiczne dowodzą, iż techniki jogi były znane już 4 tys. lat temu. Słowo "yoga" pochodzi od sanskryckiego rdzenia "yuj", co znaczy "łączyć, kierować, skupiać uwagę". Odpowiednikiem "yuj" jest łacińskie słowo "iungere", od którego wywodzi się słowo "iugum", czyli "jarzmo" (po niemiecku "joch", po angielsku "yoke"). Joga była traktowana jako sposób na zachowanie harmonii duszy i ciała, higieny ciała oraz dobrej kondycji psychofizycznej.

Barbara Labuda, minister w kancelarii prezydenta, ćwiczy jogę od 21 lat. Zaczęła w więzieniu - w 1983 r. (skazana za działalność opozycyjną). Joga chroniła ją przed światem zewnętrznym. Trębacz jazzowy Tomasz Stańko ćwiczy od siedmiu lat, kiedy postanowił przestać palić haszysz i marihuanę. Piosenkarka Kora w jodze widzi najlepszą metodę zwalczania stresu i pokonywania zmęczenia, a także najlepszy środek na odchudzanie. - Joga pomaga radzić sobie z 16 tys. kilometrów nerwów, które są w naszym ciele. Joga to taka gra na nerwach i na całym ciele - mówi reżyserka i piosenkarka Magda Umer. -

Dzięki jodze mogę się wyciszyć, odciąć od codziennego życia. Czasem jestem tak spokojna, że syn mnie nie poznaje i mówi, że woli, gdy jestem "normalna" - zwierza się Jolanta Pieńkowska, prezenterka "Wiadomości" TVP. Dla aktorki Joanny Brodzik joga jest sposobem na wewnętrzne uspokojenie, pozwala jej przezwyciężać słabości. Żeglarz Mariusz Kusznierewicz dzięki jodze nauczył się koncentrować, przestał być roztrzepany.

Mieszkający w Polsce muzyk John Porter dzięki jodze wypracował w sobie wewnętrzną harmonię, znalazł też w niej sposób na podtrzymanie witalności i młodego wyglądu. Prof. Janusz Szopa, były rektor Politechniki Częstochowskiej, uważa, że joga uczy konsekwencji i oczyszcza umysł. Zdarzało się, że w przerwach podczas naukowych konferencji prof. Szopa dawał praktyczny pokaz jogi. Psychoterapeuta Jacek Santorski codziennie rano ćwiczy kilka pozycji, które pozwalają mu się odpowiednio nastroić na nadchodzący dzień. Podobne ćwiczenia poleca swoim pacjentom. Uważa, że dzięki temu łatwiej osiągną oni sukcesy zawodowe, finansowe, emocjonalne, rodzinne.

Jogini przekonują, że joga jest lepsza od prozaku, viagry, aspiryny, psychoanalizy i aerobiku razem wziętych. Pomaga zwalczyć bóle głowy i stawów, astmę, bezsenność, ułatwia łagodne przejście okresu przekwitania, leczy depresję i zwalcza otyłość. W dobie nadużywania leków miliony ludzi obiecują sobie po jodze wyleczenie wszystkich dolegliwości ciała i duszy. O tym, że joga jest najskuteczniejszym i najtańszym lekarstwem na współczesne choroby - tak cywilizacyjne, jak somatyczne - można przeczytać w tysiącach książek, takich jak "Joga dla wszystkich", "Joga dla Ameryki", "Joga i seks", "Joga dla młodzieży", "Nowe życie przez jogę" czy "Joga dla duszy".

Piosenkarz Sting od lat przekonuje, że ćwiczenia jogi sprawiły, iż wspiął się na wyżyny mistrzostwa w seksie. Aktorka Gwyneth Paltrow mówi, że joga zapewnia jej równowagę psychiczną. Piosenkarka Madonna dowodzi, iż joga pozwoliła odrzucić jej pozory własnej natury (skłonność do wyuzdania czy poddawanie się uzależnieniom - od seksu, narkotyków, alkoholu). Geri Halliwell (niegdyś w Spice Girls) opowiada, że dzięki jodze utrzymuje nienaganną figurę i potrafiła się uwolnić od takich grzechów głównych, jak pycha, zazdrość czy lenistwo. Piosenkarz Ricky Martin oraz modelka Christy Turlington ćwiczeniom jogi przypisują umiejętność łagodzenia konfliktów i zjednywania sobie ludzi. Aktorowi Davidowi Duchownemu joga pozwala oczyścić duszę, Umę Thurman uspokaja, a Meg Ryan pozwala pogodnie znosić nieustanną rywalizację. Piosenkarka Tina Turner, aktorzy Goldie Hawn i Willem Dafoe, piosenkarka i aktorka Barbra Streisand oraz królowa Belgii Elżbieta (mając 80 lat w jednym z ćwiczeń stanęła na głowie) twierdzą, że joga jest
prawdziwym eliksirem młodości.

- Jogging miał być zdrowy, a niszczył stawy i prowadził do zawałów. Do tańca - jak wiadomo - trzeba dwojga, do pływania - basenu, do tenisa - kortu, a do nart - śniegu. Fitness w klasycznej postaci zwyczajnie męczył, podobnie jak rower górski, nie mówiąc już o zmęczeniu mięśni i zmysłów po godzinnej dawce aerobiku - mówi Hieronim Wrona, muzyczny prezenter "Teleexpressu", który od roku ćwiczy jogę w warszawskim hotelu Hyatt (na ćwiczeniach pojawia się tam także Krzysztof Materna).

Joga jest połączeniem gimnastyki i medytacji, dlatego jest atrakcyjna dla osób poszukujących uniwersalnej duchowości. "Joga to własna, idealna droga oświecenia. Droga do Boga ponad podziałami" - pisał Mircea Eliade w pracy "Joga. Nieśmiertelność i wolność". - Joga jest niezależna od jakiejkolwiek religii objawionej, odnajdując się we wszystkich religiach - zauważa prof. Ernest Wood, amerykański filozof i teolog. Prawdopodobnie dlatego jogę zaakceptował Sobór Watykański II, a przed sześciu laty uczynił to papież Jan Paweł II. W wydanym w ubiegłym roku watykańskim dokumencie "Chrześcijańska refleksja nad New Age" pochwalono propagowany przez joginów system medytacyjny jako zbieżny z chrześcijańskim (jednocześnie potępione zostały inne rodzaje importowanej ze Wschodu duchowości). Wielu związanych z Kościołem myślicieli stworzyło pojęcie chrześcijańskiej jogi, m.in. Thomas Merton ("Dziennik azjatycki", "Wspinaczka ku prawdzie"). W Polsce Krzysztof Pawłowski, autor "Wąskiej ścieżki prawdy", porównał jogę do
doktryny św. Jana od Krzyża.

Z badań australijskiego Royal Hospital for Women wynika, że joga łagodzi objawy astmy. Z kolei badania w Kaleida Health-Millard Hospital w Buffalo dowodzą, że uprawianie jogi i stosowanie głębokich oddechów zmniejsza ciśnienie krwi. Lekarze z Mind-Body Institute w Bostonie opracowali listę ćwiczeń jogi, które pomagają uśmierzyć dolegliwości towarzyszące menopauzie. Polecają oni też jogę w szkołach rodzenia. Timothy McCall, amerykański internista i autor książki "Sprawdź swojego lekarza. Jak unikać szkodliwej terapii", zapewnia, że joga redukuje stres towarzyszący chorobie. - W przeciwieństwie do lekarstw, joga nie ma żadnych skutków ubocznych - twierdzi McCall. Natomiast Dean Ornish, założyciel Prevention Medicine Research Institute, od początku lat 90. publikuje badania, z których wynika, że joga łagodzi objawy chorób serca (dzięki niej można uniknąć operacji wszczepienia bypassów). Badania Ornisha krytykowano za to, że prowadził je na zbyt małej liczbie pacjentów. Trudno ocenić skuteczność jogi, gdyż
przemysł farmaceutyczny, który zwykle łoży na badania, nie ma żadnego interesu w promowaniu jogi.

Paweł Zarzeczny, Piotr Krzyżanowski
Współpraca: Agnieszka Sijka, Sebastian Górski