Jaruzelski, Kiszczak, Kania - czy sąd umorzy proces?

Informację potwierdził rzecznik sądu sędzia Wojciech Małek. Podkreślił, że sąd zbierze się na jednoosobowym posiedzeniu, by rozstrzygnąć wnioski obrony.

Wiadomo, że pion śledczy IPN jest przeciwny wnioskom obrony. Oskarżeni nie przyznają się do zarzutów. Odmówili składania wyjaśnień.

W kwietniu 2007 r., ponad 25 lat po wprowadzeniu stanu wojennego, jego główni inicjatorzy i wykonawcy zostali oskarżeni przez pion śledczy IPN w Katowicach. Akt oskarżenia objął w sumie 9 osób - członków utworzonej w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. tzw. Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego oraz członków Rady Państwa PRL.

Główni podsądni to 84-letni gen. Jaruzelski - ówczesny I sekretarz PZPR, premier PRL i szef MON, a także szef WRON, 82-letni gen. Kiszczak - członek WRON i ówczesny szef MSW oraz 80-letni Kania, były już wtedy I sekretarz PZPR.

Jaruzelski jest oskarżony o kierowanie "związkiem przestępczym o charakterze zbrojnym, mającym na celu popełnianie przestępstw" - czyli WRON - za co grozi do 10 lat więzienia. Drugi zarzut to podżeganie członków Rady Państwa do przekroczenia ich uprawnień przez uchwalenie w trakcie trwania sesji Sejmu PRL i wbrew konstytucji dekretów o stanie wojennym, datowanych formalnie na 12 grudnia.

W 2006 r., gdy IPN stawiał mu zarzuty, Jaruzelski odrzucał je i mówił, że liczy, iż niezawisły sąd będzie potrafił ocenić bolesną prawdę. Dodał, że jeśli dojdzie do procesu, będzie to sąd moralny nad tymi w mundurach i bez mundurów oraz z milionami, którzy poparli stan wojenny.

Kiszczak jest oskarżony o udział w zorganizowanym związku przestępczym o charakterze zbrojnym, za co grozi do 8 lat więzienia. Uchroniłem kraj przed potwornymi kłopotami - tak komentował Kiszczak ten zarzut. Inni oskarżeni członkowie WRON to b. wiceszef MON gen. Tadeusz Tuczapski i b. szef Sztabu Generalnego WP gen. Florian Siwicki.

Kani zarzucono, że w marcu 1981 r. podpisał wraz z Jaruzelskim dokument zatytułowany "Myśl przewodnia stanu wojennego" oraz wytyczne o działaniach administracji państwowej w warunkach stanu wojennego. On sam mówił, że odszedł z funkcji w PZPR w październiku 1981 r., dlatego nie czuje się winny.

Zarzuty przekroczenia uprawnień, za co grozi kara do 3 lat więzienia, postawiono trzem b. członkom Rady Państwa - Emilowi Kołodziejczykowi, Eugenii Kemparze i Krystynie Marszałek-Młyńczyk (niedawno zmarła; jej sprawa będzie umorzona) oraz ówczesnemu wiceministrowi sprawiedliwości Tadeuszowi Skórze, który podczas posiedzenia Rady Państwa podżegał jej członków do uchwalenia dekretów wbrew obowiązującej wówczas konstytucji.

Akt oskarżenia trafił do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia, który wystąpił o przekazanie sprawy do sądu okręgowego. W styczniu 2008 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie zdecydował o takim przekazaniu ze względu "na szczególną wagę lub zawiłość sprawy". Sąd podkreślił m.in., że w procesie o będą występowały osoby, które w 1981 r. sprawowały najwyższe państwowe urzędy, będą też badane relacje pomiędzy nimi.

Przed Sądem Okręgowym w Warszawie trwają już procesy Jaruzelskiego, sądzonego tu od 2001 r. za masakrę robotników Wybrzeża z grudnia 1970 r., oraz Kiszczaka - sądzonego od 1993 r. za przyczynienie się do masakry górników w kopalni "Wujek" w grudniu 1981 r. (trwa przerwa z powodu jego złego zdrowia).

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. władze PRL wprowadziły stan wojenny. Jego autorzy uzasadniali to niebezpieczeństwem - ich zdaniem - przejęcia władzy przez "Solidarność". Stan wojenny miał być mniejszym złem. Gen. Jaruzelski uważa, że stan wojenny ocalił Polskę przed katastrofą.

Sugerowano, że konsekwencją przejęcia władzy przez "Solidarność" byłaby interwencja wojsk radzieckich. Historycy odrzucają dziś tę tezę, uważając, że dla PZPR stan wojenny nie był alternatywą dla interwencji. Dziś IPN prowadzi kilkadziesiąt śledztw w sprawie przestępstw władz ze stanu wojennego.