Jak zatrudnić obywatela Ukrainy? Praktyczny poradnik

W oparciu o jaką umowę może być zatrudniony obywatel Ukrainy? 

Obywatel Ukrainy może być często zatrudniony na takich samym zasadach jak rodzimi obywatele Polski.

Na podstawie umowy o pracę – w takich przypadkach warunki zatrudnienia nie mogą być mniej korzystne niż te, które gwarantują polskie przepisy prawa pracy. Dotyczy to zarówno norm wymiaru czasu pracy, urlopu wypoczynkowego, bhp, jak i wynagrodzenia. W przypadku zatrudnienia obywatele Ukrainy w oparciu o umowę o pracę, należy z niezwykłą starannością respektować zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu. 

Na podstawie umowy cywilnoprawnej – zarówno zlecenia, jak i o dzieło. Pracodawca w przypadku takiego zatrudnienia jest zobowiązany zapewnić Ukraińcowi minimalne wynagrodzenie, a także bezpieczne i higieniczne miejsce pracy. 

Obcokrajowiec z Ukrainy może być również zatrudniony na podstawie pełnienia funkcji w zarządach osób prawnych.

Jednocześnie obywatel Ukrainy przebywający na terenie Polski na podstawie wizy lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu podjęcia legalnego zatrudnienia powinien uzyskać zezwolenie na pracę. Istnieje również możliwość zatrudnienia Ukraińca w oparciu o oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy tzw. zaproszenie do pracy. 

Procedura oświadczeniowa – sposób na legalizację pracownika z Ukrainy 

Obywatela Ukrainy można zatrudnić na podstawie wizy lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu uzyskania zezwolenia na pracę. Procedura oświadczeniowa umożliwia legalizację pracy Ukraińca, w miarę szybki i prosty sposób. Przy jej przeprowadzeniu, nie ma konieczności przeprowadzenia testu rynku pracy, którego celem jest weryfikacja potrzeb kadrowych pracodawcy. Na podstawie tego oświadczenia, pracownicy z Ukrainy mogą podejmować pracę w Polsce w okresie od 6 miesięcy bez obowiązku uzyskiwania oddzielnego zezwolenia na pracę.

Jak przebiega procedura oświadczeniowa? 

1. Rekrutacja pracownika z Ukrainy
2. Wypełnienie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi (oświadczenie wypełnia pracodawca)
3. Rejestracja oświadczenia w powiatowym urzędzie pracy – w okresie pandemii rejestracja odbywa się online na stronie www.praca.gov.pl 
4. Przekazanie dokumentu pracownikowi z Ukrainy
5. Uzyskanie przez pracownika wizy na podstawie oświadczenia
6. Podpisanie umowy z obywatelem Ukrainy
7. Rozpoczęcie pracy 

Czego potrzebuje pracodawca do wypełnienia procedury oświadczeniowej? 

• Dane pracownika z Ukrainy:
• Imię i nazwisko, 
• Data urodzenia, 
• Obywatelstwo, 
• Seria i numer dokumentu tożsamości, jego data wydania i data ważności
• Dane pracodawcy, który powierza wykonywanie zadań przez obcokrajowca: 
• Nazwa/imię i nazwisko, 
• NIP, 
• REGON, 
• Adres
• Informacje dotyczące powierzonej czynności:
• Stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy
• Nazwa i kod zawodu
• Symbol PKD
• Miejsce wykonywania pracy
• Rodzaj umowy zawieranej z pracownikiem Ukrainy
• Okres wykonywania pracy
• Wymiar czasu pracy
• Wysokość wynagrodzenia brutto

Aby dokumenty były kompletne należy dołączyć także kopię wszystkich stron ważnego dokumentu tożsamości obywatela Ukrainy lub dokument podróży, dowód wpłaty za wpis do ewidencji oświadczeń. 

Jakie wymogi trzeba spełnić, by Urząd Pracy dokonał wpisu pracownika Ukrainy do ewidencji oświadczeń?

Po złożeniu wniosku w Urzędzie Pracy – aktualnie na stronie www.praca.gov.pl, należy nie tylko dostarczyć kompletne dokumenty, ale także spełnić inne wymogi zatrudnienia: 

• Pracownik NIE może być zatrudniony do pracy sezonowej w takich sektorach jak rolnictwo, działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, rybactwo, łowiectwo i leśnictwo.
• Cudzoziemiec jest obywatelem państwa określonego w rozporządzeniu o włączeniach podmiotowych lub o zawodach
• Wymogiem wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń jest to aby wysokość wynagrodzenia cudzoziemca nie była niższa od pracowników, którzy wykonują pracę na podobnym stanowisku bądź podobny rodzaj pracy.

Powiatowy Urząd Pracy, może dokonać odmowy wpisu oświadczenia do ewidencji. Każdy pracodawca ma prawo odwołać się od tej decyzji. Takie odwołanie należy złożyć nie później, niż w ciągu 14 dni, od otrzymania odmowy ministra właściwego ds. pracy, za pośrednictwem starosty. 

Co po otrzymaniu pozytywnej decyzji o dokonaniu wpisu do ewidencji oświadczeń?

Jeśli natomiast uzyska się dokona wpis oświadczenia do ewidencji, pracodawca ma obowiązek zgłoszenia się w do Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu 7 dni i poinformować o podjęciu przez cudzoziemca zatrudnienia. 

Jeśli natomiast pracownik z Ukrainy nie stawi się w wyznaczonym dniu w miejscu pracy, pracodawca również ma obowiązek poinformować Powiatowy Urząd Pracy o tym fakcie, nie później niż 7 dni od rozpoczęcia pracy wpisanej w oświadczeniu. 

Zmiana warunków zatrudnienia obywatela z Ukrainy. Co trzeba wiedzieć? 

Jeśli podczas trwającej umowy, pracodawca podejmie decyzję o zmianę pewnych warunków zatrudnienia, należy wystąpić po nowe oświadczenie. Pracodawca jest zwolniony z tego obowiązku tylko w trzech przypadkach: 

1. zmienia się siedziba lub miejsce pobytu, nazwa lub forma prawna podmiotu zatrudniającego,
2. następuje przejście zakładu pracy, bądź jego części, na innego pracodawcę,
3. podejmuje się zawarcia umowy o pracę zamiast umowy cywilnoprawnej