Jak chronić sprzęt przed burzą?
Gromnica i krucyfiks. Poranne i wieczorne klęczenie na grochu. Ciche ofiary dla Peruna. Potrójne okrążenie chałupy. W ten sposób chroniono kiedyś gospodarstwa domowe przed letnimi burzami, na wsi powodującymi prawdziwe spustoszenie. W XXI wieku zagrożone są już nie słomiane chałupy ale przede wszystkim elektronika użytkowa, sieci w cyfrowych domach, dyski twarde komputerów. Wspomniane sposoby ochrony są być może skuteczne, my jednak radzimy posłuchać opinii specjalistów. Dzisiaj postanowiliśmy przyjrzeć się temu, w jaki sposób najlepiej zabezpieczyć się przed niemiłymi niespodziankami, takimi jak przegrzanie lub spalenie się procesora czy utracone zdjęcia z wakacji lub ważne dokumenty. Pamiętajcie: letnie upały i burze mogą być śmiertelnie groźne dla waszego sprzętu!
Upały potrafią być zabójcze dla urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Po ostatnich letnich burzach, laboratoria zajmujące się odzyskiwaniem danych odnotowały znaczny wzrost liczby klientów. Lato, jakie zawitało w tym roku do naszego kraju nie oznacza więc tylko beztroskiej zabawy na świeżym powietrzu i opalania na plaży w Juracie. Oznacza również bardzo duże ryzyko dla naszego sprzętu. Meteorolodzy potwierdzają; poniedziałkowa fala burzowa także nie była ostatnia.
O tym, jak skutecznie ochronić swój sprzęt komputerowy przed trzaskającymi mrozami, pisaliśmy zimą ( patrz artykuł "Jak chronić sprzęt przed mrozem - http://www.idg.pl/news/87887.html" ). Tym razem chcemy zająć się niewątpliwie ważnym problemem jakim może być uszkodzenie podzespołów w wyniku burzy lub ogromnych upałów. Choć w przypadku burzy czasami wystarczyć może odłączenie od prądu urządzeń elektrycznych, nie zawsze możemy to zrobić. Często też bagatelizujemy zjawiska atmosferyczne siedząc w zamkniętych pomieszczeniach, a pamiętajmy, iż zdarzały się przypadki "puszczenia" przez elektrownię zbyt dużego napięcia do naszych gniazdek. Efekt? Spalone telewizory, brak prądu.
Na wszelki wypadek warto więc zawsze podłączać wszelki drogocenny sprzęt elektroniczny przez listwę antyprzepięciową. Nie są to urządzenia drogie, a ich "potencjał obronny" jest dosyć znaczny. Pamiętajmy też, aby zawsze wykonywać zapasowe kopie danych zapisanych na pamięciach masowych i przenośnych ( dyski twarde, pamięci flash, karty pamięci itp ). Niezłym pomysłem jest także zainwestowanie w urządzenia typu UPS czy Eliminatory Chwilowych Przepięć ( Transient Voltage Surge Supressors ). Komputer podłączony przez takie urządzenia prawie na pewno nie ulegnie uszkodzeniu w wyniku burzy.
To może przydarzyć się także naszemu komputerowi Według specjalistów z laboratorium odzyskiwania danych Ontrack, użytkownicy często ignorują podstawowe zasady bezpieczeństwa. W efekcie firma odnotowała znaczny wzrost liczby klientów, którzy utracili dane w wyniku burz, przetaczających się ostatnio przez Polskę. Oto zestaw porad, przygotowanych
przez Ontrack:
1. Jeżeli komputer zaczyna dziwnie pracować w pomieszczeniu, w którym jest gorąco, na jego pracę może mieć wpływ zbyt wysoka temperatura. Należy go na chwilę wyłączyć i obniżyć temperaturę w pomieszczeniu. Przy braku klimatyzacji w pomieszczeniu lub braku możliwości wietrzenia, warto pomyśleć o umieszczeniu dodatkowych radiatorów lub wentylatorów na dyskach.
2. W czasie pracy na komputerze warto stosować oprogramowanie diagnozujące temperaturę pracy komputera i w razie potrzeby alarmujące o temperaturze zagrażającej bezpieczeństwu danych.
3. Defragmentację plików czy wykonanie kopii zapasowej danych na wypadek ich utracenia warto przeprowadzić wieczorem lub w nocy, kiedy jest chłodniej; za dnia raczej nie należy tego robić - takie operacje stanowią znaczne obciążenie dla dysków twardych.
4. Należy pamiętać o podłączeniu komputera do prądu za pośrednictwem odpowiednio uziemionej listwy zasilającej. Zabezpieczenie tego typu w większości przypadków uchroni przed utratą danych wskutek przepięcia np. w czasie burzy jednak uwaga: specjalne listwy bezpieczeństwa nie stanowią 100 proc. zabezpieczenia przed przepięciem i utratą danych.
5. Warto zainwestować w tzw. UPS ( ang. Uninterruptible Power Supply ) - urządzenie, które pełni rolę baterii gwarantującej ciągłość pracy komputera w przypadku nagłego przerwania dopływu prądu m.in. wskutek działania wyładowań atmosferycznych.
6. Podczas upałów nie należy ściągać elementów obudowy komputera - paradoksalnie najlepsze chłodzenie zapewnia odpowiednio zaprojektowana, zamknięta obudowa. Należy jedynie upewnić się, czy wyloty obudowy są drożne i w razie potrzebny usunąć z nich kurz.
7. Posiadacze laptopów w upalne dni nie powinni trzymać ich na kolanach, pościeli lub innym podłożu utrudniającym przepływ powietrza przez wywietrzniki umieszczone z boku lub na spodzie obudowy. Pomocne może okazać się również usunięcie kurzu i zabrudzeń z wentylatorów urządzenia.
8. W czasie gwałtownych burz użytkownicy laptopów powinni zdecydować się na pracę z wykorzystaniem baterii komputera przenośnego. Użytkownicy komputerów stacjonarnych, szczególnie nie posiadający specjalnych listew zasilających lub urządzeń UPS powinni rozważyć przerwanie pracy i odłączenie komputerów od prądu.
9. W czasie burz należy rozważyć odłączenie komputerów od sieci komputerowej. Na uszkodzenia sprzętu w takich przypadkach szczególnie narażeni są użytkownicy modemów oraz internauci korzystający z dostępu do sieci poprzez infrastrukturę telewizji kablowej.
10. Właściciele firm posiadających serwerownie powinni zadbać o utrzymanie optymalnej temperatury gwarantującej bezawaryjne działanie serwerów firmowych.
11. W przypadku utraty dostępu do danych przed wykonaniem wszelkich działań warto zasięgnąć bezpłatnej porady specjalisty odzyskiwania danych. W przypadkach przegrzewania się sprzętu narażonego na upał także należy zachowac szczególną ostrożność i zadbać o odpowiednie chłodzenie. W takich sytuacjach użytkownicy na szczęście przykładają do problemu większą wagę. W sondzie przeprowadzonej na łamach serwisu PC World Komputer Online - http://www.idg.pl/sonda/764.html, zdecydowana większość zadeklarowała, iż najlepszymi sposobami ochrony podzespołów przed przegrzaniem się są dodatkowe wentylatory i chłodzenie wodne. Co ciekawe, dosyć popularny jest też pogląd, iż jednym z lepszych sposobów na chłodzenie jest zdjęcie obudowy. To prawda, komputer będzie lepiej chłodzony jednak podzespoły dużo szybciej zakurzą się co bezpośrednio spowodować może spalenie się sprzętu. Co gorsza otwarta obudowa może wywołać zagrożenie porażenia prądem. Jeżeli nie wystarczają nam wentylatory,
chłodzenie wodne i radiatory warto posmarować miejsce w którym radiatory przylegają do procesorów pastą termoprzewodzącą. Zwiększy to w istotny sposób wymianę ciepła.
Co Twoim zdaniem wystarczy, aby w znaczący sposób zwiększyć chłodzenie peceta? Michał Czernikow, Project Manager w firmie Passus, zajmującej się między innymi sprzedażą komputerów przygotowanych na ekstremalne warunki atmosferyczne dodaje: "Jeśli chodzi o sprzęt 'tradycyjny' to pozostaje nam dbać o to by sprawny był system odprowadzania ciepła, czyli w przypadku komputerów stacjonarnych dbać o czystość ( odkurzanie ) i sprawność wiatraków, radiatorów i dbanie o drożność otworów wentylacyjnych. Można tez pokusić się o zamontowanie lepszego, wydajniejszego systemu odprowadzania ciepła ( ekstremalnym przypadkiem jest mój kolega, który zamontował chłodzenie wodne, a wymiennikem ciepła uczynił chłodnicę od fiata 125p ). Jeżeli chodzi o laptopy to pozostaje nam nie wystawiać sprzętu na otwartym słońcu ( zresztą ekran wtedy jest bardzo mało czytelny ), warto też korzystać z aplikacji monitorującej temperaturę - zostaniemy ostrzeżeni, że komputerowi jest za gorąco ( aplikacje dostarczają często producenci płyt głównych ) i mamy wtedy czas na zapisanie danych oraz np. wyłączenie, w przeciwnym
razie komputer najczęściej wyłączy się sam lub cos się przegrzeje i utracimy efekt naszej pracy."