Iracki plan pojednania narodowego

Maliki nie podawał zbyt wielu szczegółów swego projektu, który ma położyć kres - jak to ujął - "paskudnej sytuacji" w kraju. Podkreślił jednak, że amnestia nie będzie obejmować ludzi, którzy podnieśli rękę na Irakijczyków, w tym pochodzących z zagranicy terrorystów i członków Al-Kaidy, zbrodniarzy wojennych, czy byłych członków saddamowskiej partii Baas.

Nie, po tysiąckroć nie! Nie może być z nimi porozumienia dopóki nie zostaną sprawiedliwie ukarani - podkreślił Maliki podczas swego wystąpienia. Przyrzekł jednak rewizję ustaw "debaasyfikacyjnych", które zakazywały byłym członkom partii reżimu Saddama Husajna na zajmowanie stanowisk urzędniczych i wojskowych.

Premier podkreślił, że od partii zaangażowanych w procesy polityczne wymaga przyjęcia jednoznacznej pozycji przeciw terroryzmowi i prosaddamowskiej partyzantce. Tym samym, zgodnie z planem szefa irackiego rządu, zostanie powołana komisja mająca na celu szybkie uwolnienie z więzień "niewinnych", czyli tych, którzy "chcąc z tego skorzystać, powinni wyrzec się przemocy, poprzeć rząd i prawo".

Do tych, którzy chcą uczestniczyć w odbudowie kraju, wyciągamy gałązkę oliwną (...), a tym, którzy obstają przy zabijaniu czy terroryzmie, ukażemy pięść prawa broniącego naszego kraju i mieszkańców - oświadczył.

Choć nad projektem premiera toczyły się burzliwe zakulisowe dyskusje między frakcjami w parlamencie, plan poparli przedstawiciele ugrupowań arabskich sunnitów, Kurdów oraz partii szyickich. Do przystąpienia do procesów pokojowych wzywał później ambasador USA w Bagdadzie Zalmay Khalilzad.

Wzywam wszystkich powstańców do złożenia broni i włączenia się do procesów politycznych i demokratycznych w nowym Iraku - powiedział Khalilzad kilka godzin po wystąpieniu premiera Malikiego.

Ogłoszony projekt w dużej mierze opiera się o poszanowanie praw człowieka i wzywa do ścigania tych, którzy je łamią. Wymagania te dotyczą również stacjonujących w Iraku obcych wojsk. Sformułowanie to jest wyjątkowo aktualne, jeśli wziąć pod uwagę śledztwo dotyczące zabójstwa 24 irackich cywilów w miejscowości Hadisa, o które podejrzewa się żołnierzy USA.

Maliki zakłada też rekompensaty dla ofiar ataków terrorystycznych. Ponadto porusza kwestię pozbawienia ugrupowań politycznych milicji i bojówek.

Premier Iraku powiedział też, że rząd powinien przygotować terminarz przejęcia przez irackie siły kontroli nad bezpieczeństwem w kraju. Nie było jednak żadnej wzmianki o dacie wycofania z terytorium irackiego amerykańskich żołnierzy.

Maliki tuż po objęciu urzędu zobowiązał się, że jego rząd w ciągu 18 miesięcy weźmie odpowiedzialność za wszystkie 18 prowincji. Obecnie od sił koalicji przejmuje pilnowanie porządku w południowej, względnie spokojnej prowincji Musanna, którą opuszczają żołnierze japońscy.