Hołd dla ofiar filii obozu Stutthof
W 61. rocznicę zakończenia II wojny światowej
pod pomnikiem ofiar filii niemieckiego obozu koncentracyjnego
Stutthof w Elblągu kombatanci i mieszkańcy miasta
złożyli kwiaty.
09.05.2006 | aktual.: 09.05.2006 14:06
Przy obelisku z tablicą upamiętniającą więźniów wartę honorową zaciągnęli żołnierze 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej.
Obóz koncentracyjny Stutthof koło Sztutowa na Mierzei Wiślanej powstał we wrześniu 1939 roku. W marcu 1940 roku barkami po Zalewie Wiślanym przepłynęły pierwsze transporty więźniów do utworzonej w Elblągu filii obozu.
Elbląska filia powstała w wyniku umowy zawartej między komendantem obozu Stutthof a niemiecką dyrekcją firmy Schichau Werke w Elblągu, która wówczas należała do największych w Prusach Wschodnich koncernów przemysłu ciężkiego. Podczas II wojny światowej elbląskie, gdańskie i braniewskie oddziały firmy produkowały na cele wojenne m.in. lokomotywy i nadwozia do samochodów pancernych.
Ponad tysiąc więźniów obozu Stutthof, rozlokowanych w barakach na obrzeżach Elbląga, pracowało w stoczniach, odlewniach żelaza i fabrykach Schichau Werke do marca 1942 roku. Wtedy filię zamknięto, a więźniowie wrócili do obozu Stutthof.
We wrześniu 1944 roku filię reaktywowano. Wtedy do Elbląga sprowadzono 1600 więźniów. Wielu z nich zginęło w wypadkach podczas pracy.
Do obozu Stutthof kierowana była głównie ludność polska z terenu Gdańska i Pomorza. Od 1942 r. napływały transporty Polaków z innych regionów okupowanego kraju. Od 1942 r. w obozie Stutthof więziono także liczne grupy osób innych narodowości, m.in. Żydów i Rosjan. W czerwcu 1944 r. Niemcy włączyli obóz do realizacji "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej", Stutthof stał się wtedy obozem masowej zagłady.
W styczniu 1945 roku elbląską filię rozwiązano, ponieważ do miasta zbliżał się front wschodni. W lutym 1945 roku więźniowie Stutthof wywożeni byli do Niemiec wraz z uciekającą z Prus Wschodnich ludnością niemiecką.