Groźba strajku generalnego w Belgii

Chodzi wciąż o to samo - rządowe plany reformy emerytur i ubezpieczeń społecznych, która zakłada przede wszystkim podniesienie wieku przejścia na wcześniejszą emeryturę z 58 do 60 lat.

Związki zawodowe - socjalistyczne, chadeckie i liberalne - są oburzone tymi planami, a ponieważ pierwszy od 12 lat strajk generalny z 7 października nie zrobił na rządzie żadnego wrażenia, tym razem organizują dodatkowo wielotysięczną demonstrację w Brukseli.

Premier Guy Verhofstadt zapowiada, że i tym razem nie da się zastraszyć i "niczego nie będzie już negocjował". Ogłosił, że reforma będzie przedmiotem debaty w parlamencie, i nawet podał datę - 23 listopada.

Najgorsza sytuacja zapowiada się w Brukseli, gdzie wcale nie będzie funkcjonowała komunikacja miejska. W przeciwieństwie do strajku sprzed trzech tygodni, będą kursowały pociągi - złośliwi komentatorzy mówią, że tylko po to, by dowieźć do Brukseli uczestników demonstracji. Jednak dyrekcja kolei SNCB zapowiada, że będą jeździły także superszybkie pociągu do Paryża (Thalys) i Londynu (Eurostar).

Całkowicie zamknięte będzie lotnisko Charleroi pod Brukselą, przyjmujące tanie linie, w tym z Polski. Na pytanie PAP, co mają robić osoby, które wykupiły już na piątek bilet, służby prasowe portu odesłały po informacje do poszczególnych przewoźników.

Ma natomiast funkcjonować główne międzynarodowe lotnisko Zaventem, choć i tam dyrekcja nie wyklucza zakłóceń w ruchu samolotów. Dojdzie do nich, jeśli do strajku przyłączą się pracownicy obsługi naziemnej, na przykład wysyłki bagażu.

Wiadomo, że nieczynne będą liczne poczty, szkoły i przedszkola. I w piątek i w sobotę wyjdą gazety, choć część pracowników mediów też strajkuje - publiczne radio i telewizja zapowiadają, że ograniczą program do minimum, co oznacza nadawanie tylko i filmów i piosenek, z rzadka przerywanych serwisami informacyjnymi.

Podobnie jak trzy tygodnie temu z pewnością nieczynne były niektóre urzędy, muzea, sądy, supermarkety oraz banki. Szpitale mają zapewnić opiekę chorym, ale personelu będzie mniej i będą wykonywane tylko niezbędne zabiegi.

Strajk obrazuje, do jakich napięć prowadzi rozpowszechnione w Europie zjawisko starzenia się społeczeństw. Nawet względnie zamożne kraje, jak Belgia, nie są w stanie sprostać obowiązkowi wypłaty emerytur rosnącej rzeszy ludzi i szukają możliwości oszczędności w kosztownym systemie zabezpieczeń społecznych.

Jednak pomysł Verhofstadta, by Belgowie pozostali dłużej aktywni na rynku pracy, napotkał gwałtowny opór. Tymczasem w 2004 roku pracowało tylko 60,3%. Belgów w wieku 15-64 lata; to o 3 punkty procentowe poniżej średniej unijnej. Według danych organizacji pracodawców, w grupie 55-65-latków aktywnych zawodowo jest mniej niż 30%. Belgów, podczas gdy w UE wskaźnik ten wynosi 42%.

Według prognoz, w 2030 roku emerytury sięgną 12,3% belgijskiego PKB (obecnie 9,3%). Wydatki na ochronę zdrowia wzrosną w tym samym okresie z 7,2% do 9,5%.

Michał Kot