Grant na serce

W pracach, które potrwają 30 miesięcy zaangażowanych jest 7 czołowych europejskich ośrodków specjalizujących się w kardiochirurgii i chirurgii inwazyjnej.

Koordynację nad badaniami prowadzonymi w klinikach w Hiszpanii, Francji, Niemczech, Czechach, Litwie i Holandii objął prof. Tomasz Siminiak, kierownik Oddziału Kardiologii Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniu. Jest to jedyny ośrodek w Polsce, który w naukach biomedycznych prześcignął wiodące europejskie kliniki w walce o możliwość koordynowania programu badawczego. – Niezwykle trudno jest konkurować polskim ośrodkom z instytucjami, które mają wielomilionowe budżety – uważa prof. Siminiak.

W Oddziale Kardiologicznym Szpitala Wojewódzkiego od 3 lat prowadzone są badania nad zastosowaniem komórek macierzystych w leczeniu blizny pozawałowej.

– Po zawale kurczące się mięśnie zastępowane są elementami włóknistymi, które nie mają zdolności kurczenia się. Stosując duże uproszczenie można powiedzieć, że wszczepiając komórki macierzyste ożywiamy blizny – tłumaczy prof. Siminiak. Prowadzone dotychczas badania pozwalają sądzić, że część funkcji serca, która jest nieodwracalnie uszkodzona przez zawał, można próbować przywrócić właśnie przez zastosowanie komórek macierzystych. Badania prowadzone są we współpracy z kierowanym przez prof. Macieja Kurpisza Instytutem Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu.

Prowadzone prze zespół prof. Siminiaka prace mogą mieć wielorakie zastosowanie w nowoczesnej kardiologii. Jeden nurt badań dotyczy samego wpływu wszczepionych komórek macierzystych na leczenie blizny pozawałowej. Duże nadzieje wiązane są też z opracowaną w Szpitalu Wojewódzkim metodą wszczepiania komórek macierzystych do serca bez konieczności otwierania klatki piersiowej. Pierwsza na świecie operacja z zastosowaniem techniki cewnikowania przez żyłę serca odbyła się właśnie w Poznaniu.

– Jest to nowa technika zabiegowa. Być może będzie można ją stosować do podawania innych leków bezpośrednio do mięśnia sercowego – uważa prof. Siminiak. W ciągu najbliższych miesięcy leczenie blizn pozawałowych jak również nowa metoda operacyjna zastosowane zostaną niezależnie u setek pacjentów w 7 europejskich ośrodkach klinicznych.

W przypadku leków czas od wynalezienia cząsteczki do wprowadzenia gotowego preparatu do aptek określa się na ok. 10 lat. Profesor Siminiak wierzy, że rozpoczęte właśnie międzynarodowe badania nad zastosowaniem komórek macierzystych w leczeniu blizny pozawałowej pozwolą przyspieszyć wprowadzenie tej metody leczenia do praktyki kardiochirurgicznej.

– Jesteśmy na początku drogi. Tak jak 100 lat temu zaczęto wprowadzać preparaty chemiczne zamiast ziołowych, tak teraz dopiero zaczynamy w medycynie prace polegające na wyhodowaniu nowych komórek pacjenta i wszczepieniu ich w brakujące miejsca – mówi prof. Siminiak.

Jolanta Sielska