Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" zmieniła statut

Zgodnie ze zmianami, szefowie MSZ i resortu skarbu oraz marszałek Senatu będą powoływać po dwóch członków. Pozostałych będzie wskazywał prezydent. Jak dodał Dzięciołowski, Rada może liczyć od 7 do 15 osób.

Dzięciołowski zaznaczył, że celem zmian jest rozszerzenie zakresu instytucji, które mają wpływ na powoływanie członków Rady Fundacji. Do tej pory członków Rady - jak czytamy w statucie dostępnym na stronie internetowej Fundacji - powoływał za ich zgodą fundator, czyli minister skarbu.

Według Dzięciołowskiego, z punktu widzenia zarządu zmieniona struktura Rady gwarantuje lepszą koordynację i współpracę pomiędzy poszczególnymi instytucjami państwa, które zajmują się sprawami Polaków na wschodzie i polityką zagraniczną.

Dzięciołowski odparł zarzut o niekonstytucyjność takiego rozwiązania, o którym napisała "Gazeta Wyborcza" powołując się na opinię ekspertów z biura legislacyjnego Senatu (Senat jako instytucja opiekująca się Polonią przekazywał Fundacji pieniądze).

Jak podała "Gazeta Wyborcza", w opinii biura legislacyjnego Senatu zmiany całkowicie pozbawiają skarb państwa wpływu na Fundację. Zdaniem biura - jak czytamy w "Gazecie Wyborczej" - może to być sprzeczne z konstytucją, która zastrzega dla rządu ochronę interesów skarbu państwa. Przekazanie Fundacji prezydentowi pozbawia ministra skarbu wykonywania swoich obowiązków w tym zakresie - czytamy w dzienniku.

Eksperci biura legislacyjnego Senatu - jak podała "Gazeta" - zwracają uwagę także na to, że próba przejęcia przez prezydenta istniejącej fundacji może być próbą obejścia przepisu, który zakazuje tworzenia fundacji ze środków publicznych (zakaz ten nie obowiązywał, gdy powstała ta fundacja).

Dzięciołowski powiedział, że nie jest prawnikiem, więc trudno mu się ustosunkować do takiego zarzutu. Mogę powiedzieć, że wysłuchałem na posiedzeniu Rady opinii prawnika, który twierdzi, że taki zarzut nie ma umocowania prawnego - mówił.

Te opinie są krzywdzące dla głowy państwa, bo prezydent ma kompetencje w sprawach polityki zagranicznej, też ma kompetencje w sprawach opieki nad Polakami na wschodzie - ocenił. Poza tym jest w Radzie reprezentacja marszałka Senatu, ministra skarbu jako fundatora i szefa MSZ - zaznaczył.

Zasiadający w Radzie Fundacji senator Andrzej Person (PO) zaznaczył, że jako jedyny głosował przeciwko zmianom w statucie, dwóch innych członków wstrzymało się od głosu.

Nie wiem, jak to będzie teraz wyglądało. Trudno powiedzieć, bo Fundacja będzie działała przy prezydencie - ocenił senator. Jestem tym głęboko rozczarowany, bo jako Senat zrobiliśmy dla Fundacji wiele - powiedział.

Nie chcę powiedzieć, że to była decyzja polityczna, ale trudno przy takim pośpiechu załatwiania spraw o tym nie pomyśleć - ocenił Person. Pani minister Fotyga tłumaczyła, że mimo szacunku z jej strony dla Senatu, nie jest on instytucją, która powinna kreować politykę zagraniczną, że dzisiaj nadchodzą czasy, kiedy nasza polityka wschodnia wymaga dużo ważniejszych ośrodków dowodzenia - mówił. Jakby miała na myśli prezydenta - dodał.

Prezes zarządu fundacji Wiesław Turzański powiedział, że zgodnie z kompetencjami statutowymi Rada ma prawo do podejmowania autonomicznych decyzji. Zarząd staje się wykonawcą uchwał rady - zaznaczył.

Mam wrażenie, że jest zaszczytem patronat ze strony prezydenta kraju - ocenił Turzański. Prezes podkreślił, że zmiany statutu nie są sprawą ostatnich dni, tylko półrocznych prac. Statut powstawał 15 lat temu, kiedy były inne realia i oczekiwania - mówił. Wiele innych zmian jest wprowadzanych do statutu - dodał.

Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" została ustanowiona w maju 1992 roku przez Skarb Państwa. Główny cel działań Fundacji to niesienie pomocy i wspieranie Polaków zamieszkałych w krajach byłego ZSRR i byłego bloku komunistycznego w Europie Środkowej i Wschodniej.

Statut, dostępny na stronie internetowej Fundacji, określa, że Rada liczy 15 członków, powoływanych na 2-letnią kadencję. Wśród kompetencji Rady wymieniono m.in.: inicjowanie kierunków działalności Fundacji, zatwierdzanie programów działania Fundacji, uchwalanie zasad i kierunków wydatkowania jej środków.

Obecnie w Radzie zasiadają m.in.: szefowa MSZ Anna Fotyga, doradca premiera Michał Dworczyk, dyrektor gabinetu politycznego ministra skarbu państwa Daniel Bienkiewicz, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Adolf Juzwenko, dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich Jacek Cichocki, senator PiS Adam Massalski.