Fotoplastikon z 1905 r. znów czaruje w Warszawie

Zdjęcia wykonane prymitywnymi aparatami zadziwiają doskonałą techniką. Można je będzie oglądać przez okulary z soczewkami powiększającymi, czyli tak jak w czasach naszych pradziadków.

Zdaniem właściciela Fotoplastikonu warszawskiego Tomasza Chudego, kiedyś pokaz zdjęć pozwalał widzom podróżować w przestrzeni, a dziś w czasie. Przychodziło się do Fotoplastikonu po to, żeby podróżować w przestrzeni, a dzisiaj to swoisty wehikuł czasu. Jak mówi oglądając stuletnie zdjęcia ma się wrażenie podróżowania w czasie, jest to miejsce magiczne.

Warszawski Fotoplastikon powstał w 1905 roku w oficynie kamienicy w Alejach Jerozolimskich 51 i co najważniejsze działa tam do dziś - to jedyny w ten sposób zachowany obiekt na świecie. Fotoplastikon ma 24 miejsca dla widzów, każde wyposażone w okulary. Przezrocza przesuwają się przed okularami widza co 14 sekund.

Jak podkreśla Tomasz Chudy widz za sprawą Fotoplastikonu przenosi się w inny świat. Wchodzi do ciemnego pomieszczenia, gdzie jest mebel w kształcie drewnianego cylindra, w jego ścianach są umieszczone mosiężne okulary, widz siada przed okularami do których przytyka oczy i patrzy na to co znajduje się po drugiej stronie. Jak mówi Chudy, w ten sposób można wejść w świat, który jest na fotografiach. Zdjęcia zmieniają się co kilkanaście sekund.

W zbiorach Fotoplastikonu znajdują się unikatowe fotografie np. z otwarcia Kanału Sueskiego, z Afganistanu, Birmy, Egiptu a także z wypraw alpinistycznych Andrzeja Zawady. Muzeum Powstania Warszawskiego chce nawiązać współpracę z fotografikami i dokumentować życie stolicy. Jak zaznacza dyrektor muzeum Jan Ołdakowski, Fotoplastikon ponownie będzie ważnym punktem na mapie kulturalnej Warszawy.

Ołdakowski liczy na to, że uda się nawiązać współpracę z dobrymi fotografikami i przyciągnąć młodych ludzi, którzy potrafią z pasją fotografować Warszawę. Jak zapowiada będą nie tylko same pokazy, ale będzie też dużo spotkań i warsztatów.

W zbiorach Fotoplastikonu jest około 3500 negatywów stereoskopowych, zdjęcia umieszczone są w szklanych płytkach, zabezpieczone i przygotowane do wyświetlania. Wszystko mieści się w ponad 90 pudłach.

Borys Wasiuk który zajmuje się fotografią stereoskopową podkreśla, że trójwymiarowe zdjęcie oddaje nie tylko barwę i kształt, ale przede wszystkim głębię. Jego zdaniem taka fotografia daje wrażenie jakbyśmy byli tam gdzie aparat robi zdjęcie.

Warszawski Fotoplastikon jest wpisany do rejestru zabytków i pod okiem konserwatora odzyska świetność zapewnia Ewa Nekanda-Trepka stołeczny konserwator zabytków. W jej opinii nie ma podobnego fotoplastikonu w Europie, jest on zachowany w niemal niezmienionej postaci.

Muzeum Powstania Warszawskiego udostępni zabytek już za dwa tygodnie 30 lipca. Warszawski Fotoplastikon w czasie okupacji odegrał ważną rolę jako punkt kontaktowy Polskiego Państwa Podziemnego.