Filmy, widowiska i wystawy na obchody 30-lecia wydarzeń sierpniowych
24 przedsięwzięcia: filmy, widowiska, wystawy i konferencje złożą się na obchody 30. rocznicy sierpnia 1980, przygotowane przez Europejskie Centrum Solidarności. Najważniejszą imprezą będzie widowisko w reżyserii Roberta Wilsona, które odbędzie się 31 sierpnia.
O szczegółach obchodów 30. rocznicy wydarzeń sierpnia 1980 roku Europejskie Centrum Solidarności poinformowało na konferencji prasowej, która odbyła się w Gdańsku. Jak powiedział dyrektor ECS dominikanin ojciec Maciej Zięba, widowisko plenerowe w reżyserii amerykańskiego twórcy Roberta Wilsona będzie nosiło tytuł "Twój anioł 'Wolność' ma na imię". Tytuł ten został zaczerpnięty z wiersza Artura Oppmana pt. "Hymn o wolności".
Spektakl potrwa około dwóch godzin i będzie złożony z czterech aktów, z których każdemu Wilson przypisał symboliczne dla historii Solidarności postaci-klucze. Postaciami tymi będą: ks. Jerzy Popiełuszko, Anna Walentynowicz (jako przedstawicielka kobiet działających w Solidarności), Jan Paweł II oraz Lech Wałęsa.
Widowisko poprowadzi dwoje aktorów ściśle związanych i powszechnie kojarzonych z ruchem Solidarności: Krystyna Janda i Jerzy Radziwiłowicz.
W spektaklu zostaną wykorzystane zarówno nagrane wcześniej wspomnienia uczestników wydarzeń Sierpnia 1980, jak i fragmenty z literatury polskiej (w tym wiersz Wisławy Szymborskiej, który ona sama wybrała na tę okazję), a także tekst 21 postulatów sierpniowych oraz wiersz ucznia szkoły podstawowej w Elblągu - Adama Pypana, który został wybrany przez Małgorzatę Musierowicz w ogłoszonym przez Centrum projekcie "Moja mała solidarność".
W trakcie prezentacji nagrań wspomnień uczestników wydarzeń sierpnia 1980 przez dawne tereny stoczni gdańskiej, gdzie odbywać się będzie spektakl, przejdzie procesja około 300 pocztów sztandarowych Solidarności z całej Polski.
W czasie widowiska odbędzie się też wręczenie Medali Wdzięczności ustanowionych przez Europejskie Centrum Solidarności z okazji 30-lecia ruchu Solidarności. Przewodniczący kapituły medalu b. prezydent Lech Wałęsa wręczy odznaczenie czterem wybranym osobom spoza Polski, które przed 1989 rokiem wspomagały w różny sposób działania Solidarności.
Scenografią dla spektaklu będą nie tylko obiekty postoczniowe, ale także konstrukcje przygotowane przez zaproszonych do udziału w projekcie artystów z Polski i Ukrainy.
Spektaklowi towarzyszyć też będą pokazy pirotechniczne z elementami akrobacji powietrznych przygotowane przez Groupę F, która opracowała m.in. pokazy sztucznych ogni, otwierające i zamykające Igrzyska Olimpijskie w Atenach.
Obok gdańskiego widowiska przygotowanego przez Wilsona, elementem obchodów organizowanych przez Centrum będzie też impreza pt. "2 x Strajk", którą zaplanowano na 5 września w warszawskiej Hucie ArcellorMittal. Na to przedsięwzięcie złoży się pokaz filmu dokumentalnego "Nie byliśmy bohaterami. Strajk oczami kobiet", przygotowanego pod kierownictwem artystycznym Andrzeja Wajdy, a pokazującego relacje kobiet uczestniczących w strajku lub obserwujących strajk w 1980 roku oraz widowisko muzyczne "21" prezentujące spojrzenie dzisiejszej młodzieży na zdarzenia sprzed 30 laty. Libretto i teksty piosenek do "21" napisała Maryna Miklaszewska (współautorka najgłośniejszego polskiego musicalu "Metro"), a muzykę skomponował Michał Lorenc.
Z okazji 30. rocznicy Sierpnia 1980 Europejskie Centrum Solidarności wydało też kilka publikacji książkowych, w tym polską wersję "Samoograniczającej się rewolucji" Jadwigi Staniszkis, "Solidarność u władzy. Pamiętniki 1989-1993" Waldemara Kuczyńskiego i album "Droga do Solidarności 1975-1980" (wydany wspólnie z Ośrodkiem KARTA).
Wśród zaplanowanych imprez jest seria wystaw, w tym multimedialna ekspozycja "Solidarność - pokojowa rewolucja", która będzie pokazywana między 4 a 16 października w Zamku Królewskim w Warszawie. We wrześniu w sejmie i senacie obejrzeć będzie można multimedialną ekspozycję pt. "Narodziny Solidarności".
Dwie kolejne wystawy będą ekspozycjami wędrownymi. Są to: "10 lat, 10 miesięcy, 10 tygodni, 10 dni" przedstawiająca chronologicznie proces demontażu komunizmu w Europie w roku 1989 (wystawa odwiedzi m.in. Paryż, Helsinki, Luksemburg, Parnu, Sofię) oraz "Solidarność Narodów", której celem jest ukazanie współpracy różnych krajów z polską opozycją w latach 70. i 80. (pokazywana będzie m.in. w Brukseli, Leeds, Liverpoolu, Kolonii, Mediolanie, Bukareszcie i Kiszyniowie).
Na październik i listopad zaplanowano z kolei dwie konferencje. Pierwsza z nich (przygotowywana we współpracy z Katedrą Erazma z Rotterdamu Uniwersytetu Warszawskiego) - pod hasłem "Solidarność i kryzys zaufania" - odbędzie się 11 października w Warszawie, a druga (przygotowywana z Wydziałem Politologii i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) - "O Polskę wolną, o Polskę solidarną! NSZZ +Solidarność+ w latach 1980-1989" - będzie miała miejsce 18 i 19 listopada w Toruniu.
W programie obchodów jest także wiele innych mniejszych imprez, w tym rozstrzygnięcia konkursów związanych z 30-leciem Sierpnia 1980, prezentacja filmów dokumentalnych zrealizowanych z tej samej okazji, organizacja spotkań dla młodzieży, w czasie których uczestnicy poznają historię Solidarności.
Jak poinformował o. Maciej Zięba, od stycznia br. Centrum starało się skontaktować z przedstawicielami Telewizji Polskiej w sprawie ewentualnej transmisji najważniejszych imprez składających się na obchody 30-lecia Sierpnia 1980. Centrum chciało zaproponować TVP m.in. transmisję z gdańskiego przedstawienia Wilsona oraz imprezy, który odbędzie się w Warszawie 5 września.
- Wszystkie, bardzo liczne, próby kontaktu z przedstawicielami TVP okazały się bezskuteczne - poinformował Zięba dodając, że w ostatnich dniach lipca Centrum podjęło kolejną próbę nawiązania kontaktu z władzami TVP, wysyłając list do prezesa Telewizji. - Odpowiedzi wciąż nie mamy - powiedział Zieba.