Film o kurdyjskim rodzeństwie chodzącym na czworaka

Pięcioro rodzeństwa będącego bohaterami reportażu BBC cierpi na anomalię genetyczną i opóźnienie umysłowe. Poruszają się wyłącznie na czworaka, ale z wyprostowanymi nogami. Dwoje potrafi - przez chwilę - poruszać się na samych nogach.

Mają od 18 do 34 lat i mieszkają w wiosce na południu Turcji. Ich rodzice są ze sobą blisko spokrewnieni, ale w rodzinie jest jeszcze 13 innych dzieci, które chodzą normalnie.

W dokumencie słychać echa "zażartej naukowej debaty" wokół faktu, który "stawia głębokie pytania o to, co decyduje o byciu człowiekiem" - zapowiada BBC. Ponad trzy mln lat temu w ewolucji rodzaju ludzkiego zaszła doniosła w konsekwencje zmiana: hominid poruszający się w postawie czworonożnej zmienił postawę, odrywając od podłoża górne kończyny. Zmiana uwalniająca ręce pociągnęła za sobą m.in. zmianę pola widzenia i w dalszej konsekwencji rozwój w zakresie stosowania narzędzi.

Pięcioro kurdyjskiego rodzeństwa powróciło do instynktowej postawy ciała, zapisanej w genach, ale porzuconej w trakcie ewolucji - ocenia we wtorkowym wydaniu "Timesa" antropolog i psycholog ewolucyjny z London School of Economics, Nicolas Humphrey, który brał udział w powstaniu dokumentu BBC.

Część naukowców jest zdania, że sposób poruszania się rodzeństwa jest skutkiem uszkodzenia mózgu na tle genetycznym. Ale wszyscy zgadzają się - pisze "Times - że ich sposób poruszania się - opisywany jako "chód niedźwiedzi" - może wnieść "bezcenne informacje o sposobie poruszania się naszych małpopodobnych przodków". Kurdyjskie rodzeństwo, inaczej niż goryle i szympansy, podpiera się na wnętrzu dłoni.

Profesor Humphrey powiedział, że wielotygodniowe badania kształtu dłoni i odcisków wykazują, że sposób poruszania się kurdyjskiego rodzeństwa nie ma nic wspólnego z mistyfikacją. Co więcej, ten sposób poruszania się ujawnia możliwości, "o jakie nikt nie podejrzewałby ludzkiego szkieletu".

Podczas gdy Humphrey uważa, że w wychowaniu rodzeństwa mogły odegrać decydującą rolę wpływy kulturowe i tolerancja rodziców, którzy pozwolili dzieciom zachować czworonożną postawę, inni są zdania, że przyczyna tego sposobu poruszania się leży wyłącznie w rzadkiej kombinacji genów.

Chodzą jak zwierzaki i w pierwszej chwili ma się z tym kłopot. Ale bardzo poruszyła nas ogromna czułość i ciepło w całej tej rodzinie - mówi Jemima Harrison z ekipy produkcyjnej. Film BBC o kurdyjskiej rodzinie zostanie wyemitowany przez BBC2 17 marca.