Europejski Festiwal Szkła we Wrocławiu

Niesamowite formy szklane stanęły na wystawie na dworcu Głównym PKP we Wrocławiu. Wystawa zainaugurowała pierwszy Europejski Festiwal Szkła. Jest to jedyny tego typu festiwal w Polsce, chociaż na świecie odbywa się ich wiele. Nie znaczy to jednak, że polscy artyści mają się czego wstydzić.

We Wrocławiu, a dokładniej na Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych istnieje bowiem - także jedyny w naszym kraju - Wydział Ceramiki i Szkła. Ma on już 60 lat doświadczenia i wpisuję się w bogatą tradycję wyrobu szkła artystycznego na Dolnym Śląsku.

Szkło jest trudnym dla artysty materiałem do obróbki, kruche w transporcie, trudne w formie, ale stwarza wiele możliwości jego przetworzenia. Powstały obiekt może być plaski lub przestrzenny, w różnym kształcie, a zyskuje jeszcze więcej, gdy dodamy do niego światło. Ponieważ szkło bez światła nie istnieje.

Na zdjęciu: źdźbła trawy autorstwa Beaty Damian-Sperudy

(WP.PL/meg)

Paweł Borowski to jeden z trzech autorów z Polski. Tworzenie ze szkła to u niego rodzinna tradycja, przekazana z ojca Stanisława Borowskiego na syna Pawła. Paweł Borowski produkuje kolekcje oryginalnej galanterii szklanej i obiektów świecących, całkowicie wykonanych ze szkła.

"Kamienie z Marsa" Remigijusa Kriukasa to ciekawy wytwór wyobraźni autora zainspirowanego podróżami na czerwoną planetę.

- Tak, zawsze jestem "w drodze" dokądś... żeby odwiedzić stare-nowe miejsca, spotkać ludzi, porozmawiać z przyjaciółmi, stworzyć albo pokazać szklane prace. Życie jest jak gra w kości... Kto wie, jaką kombinację otrzymasz?... Ale zawsze, lub zazwyczaj, jest ciekawe, przykuwające uwagę, okryte tajemnicą, niezgłębione... - mówi Indre Stulgaite-Kriukiene.

"Źródło przejrzystości" to "magiczny szklany topór, przecinający kawałek drewna i odkrywający źródło przejrzystości, drobne kawałki płynnego szkła... zabawne i nierealne, jak ze snu".

Alexandru Ghildusa od 1990 roku jest wykładowcą na Wydziale Sztuk Dekoracyjnych i Designu Akademii Sztuk Pięknych w Bukareszcie. Jest ekspertem Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Projektowania Przemysłowego w Helsinkach oraz laureatem wielu międzynarodowych nagród i wyróżnień, m.in. Orderu Gwiazdy Solidarności Włoskiej, przyznanego przez prezydenta Włoch, Azeglio Ciampi oraz In Honoris - tytułu przyznawanego przez Urząd Miasta w Bukareszcie za "wkład w życie miasta".

Autor "Ręki Boga" Matt Durran o swojej pracy: - Dla celów chirurgicznych rekonstrukcji wykonywałem szklane formy dla szpitala Royal Free i University College w Londynie. W czasie prowadzonych z chirurgami rozmów zauważyłem, że rękawice, w których przeprowadzają zabiegi, są wyrzucane po użyciu. Uświadomiłem sobie, jak wielką rolę odgrywały one w procedurach życia i śmierci. Niezbędne przy ratowaniu życia, stały się odpadem. Jakże kruche jest ich istnienie, podobne do kruchości szkła.

Szklany but, stanowiący główny element pracy, przywołuje na myśl bajkę o Kopciuszku. Ale but ten może odnosić się także do świata mody - coś, co wydaje się początkowo zabawne, staje się po głębszej analizie coraz bardziej intrygujące. "Łóżko z gwoździ" najlepiej powinny zrozumieć kobiety. Chodząc przez dłuższy czas na szpilkach czują się, jak gdyby chodziły po gwoździach czy tłuczonym szkle. Stąd interpretacja tej pracy jako "tragedii" - poświęcenie w imię piękna.

Pati Dubiej z Polski to autorka, która nie lubi pisać o swoich pracach, woli posługiwać się piktogramami. Zaprezentowaną na wystawie pracę zatytułowała "Race"

Lampa "Moskit" węgierskiego artysty Petera Borkovicsa - często nagradzanego artysty i autora wielu wystaw międzynarodowych. Jego prace znajdują się w wielu zbiorach muzealnych, głównie na Węgrzech.

"Słoneczny człowiek" Frantiska Janaka to powrót do szkiców prac "Człowieka Słonecznego, Księżycowego oraz Wietrznego" - postaci pochodzących z tradycyjnej czeskiej baśni. - Rysunki te znalazłem w tym roku na wiosnę i pomyślałem, że interesującym byłoby wykonanie naszkicowanych postaci ze szkła - mówi autor.

Kompozycja#2 autorstwa Ukrainki Andriy Bokotey to zabawa ze szkłem, podczas której powstają zabawki dla dorosłych, zwane "szkłoludkami". Przy stworzeniu każdego "szkłoludka" w hucie pracuje zespół uzbrojony w fartuchy, pincety i inne narzędzia, upodabniające artystów do ekipy chirurgów.

Autorka podkreśla, że szkło dla niej jest zawsze żywe: "Jakiś niepoznany duch żarzy się i świeci w głębi, mieni połyskami i cieniami, różni się kolorami i wymiarami przestrzeni".

- Zebrane w lesie poziomki, jeżyny i maliny nawlekałam delikatnie na cieniutkie źdźbła zielonej trawy. Po powrocie do domu obdarowywałam swoich najbliższych naszyjnikami z leśnych owoców... "Sekrety" i "tajemnice" zawierały moje najskrytsze marzenia i pragnienia. Układałam je z listków i płatków kwiatów, sreberek z opakowań czekolady, kamieni, rodzinnych fotografii i różnych, dziwnych przedmiotów, które przypadkowo wpadły mi do ręki. Potem zakopywałam je w dołku wykopanym w ziemi, starannie przykrywałam liśćmi i trawą, żeby nikt przypadkiem ich nie znalazł. Później w moim życiu pojawiło się szkło... - wyznaje autorka pracy, Beata Damian-Speruda.

"Trofeum" - część serii "Milcząca podróż" autorstwa Matta Durrana, to inspiracja ozdobionego szklaną kopułą kawałkiem drewna, podejrzanego na jednym z targów. Szybki zakup okazał się kryć tajemnicę siedmiu nazwisk wyrytych na srebrnych krążkach, które ukazały się po oczyszczeniu przedmiotu. To spowodowało dalsze poszukiwania...

- W 1986 roku pojechałem do Nowego Jorku, żeby wziąć udział w wystawie. Spacerując po mieście znalazłem się nagle twarzą w twarz z ogromną ciężarówką, która miała na skrzyni ładunkowej gigantyczną rzeźbę. To była drewniana śruba, długa na kilkanaście metrów; jej "głowa" miała co najmniej 3 metry średnicy. Była nieco wygięta i pomalowana na złoty kolor. Co za zaskoczenie! Oczywiście zrobiłem kilka zdjęć, które odnalazłem po 26 latach. To właśnie wtedy zacząłem robić szklane ciężarówki i samochody - ujawnia autor.

Jak mówi autor, przedmiot łączy ludzkie odczucia i inteligencję. - Starannie wykonany obiekt-naczynie może w istotny sposób wpłynąć na moje emocje. Proces twórczy jest jak rozwiązywanie krzyżówki. Wyobraźnia, percepcja i nieświadome doznania tasują się w mojej głowie w sposób szczególny. Pojawia się estetyczna forma, której nigdy bym nie uzyskał, wykonując instalację. Powstały obiekt wydaje się być mały, przeciętny, czasami wręcz banalny. Wygląda, jakby mógł zawsze oscylować między funkcjonalnością, a rzeźbiarskością. Jest to idiosynkratyczny projekt i trudno zrozumieć jego sens. „Obiekt przed jego funkcją” wydaje się być tworzony w sposób ciągły w naszej podświadomości. To jest ogromnie satysfakcjonujące i zaskakujące - wyznaje Kazushi Nakada.

- Tak, zawsze jestem "w drodze" dokądś... żeby odwiedzić stare-nowe miejsca, spotkać ludzi, porozmawiać z przyjaciółmi, stworzyć albo pokazać szklane prace. Życie jest jak gra w kości... Kto wie, jaką kombinację otrzymasz?... Ale zawsze, lub zazwyczaj, jest ciekawe, przykuwające uwagę, okryte tajemnicą, niezgłębione... - mówi Indre Stulgaite-Kriukiene.

Autorami szklanych dzieł, które można oglądać w poczekalni II klasy dworca kolejowego we Wrocławiu jest 15 artystów z 11 krajów Europy (w tym z Ukrainy, Czech, Francji, Węgier, Litwy i Polski).

Jak mówi prof. Kazimierz Pawlak z ASP we Wrocławiu, polscy artyści tworzący ze szkła są świetni i mają swój własny styl - zdaniem profesora - taki trochę "poetycki".

Wydarzeniu towarzyszy hasło "Europejskie szkło spotyka się na dworcu we Wrocławiu!".

Wystawa na dworcu Wrocław Główny będzie czynna do 10 listopada. Można ją oglądach w godzinach od 14.00 do 20.00.

Następnie szklane eksponaty będą prezentowane w Instytucie Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie oraz w Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie.