Działalność społeczna niemile widziana
Zdecydowana większość Polaków (76%) nie chce pracować w organizacjach społecznych, stowarzyszeniach, fundacjach, związkach, partiach, samorządach i klubach. Od 1998 r. nasze zaangażowanie w działalność społeczną prawie się nie zmienia - wynika z sondażu przeprowadzonego przez CBOS.
Sytuację tę Centrum Badania Opinii Społecznej tłumaczy kumulowaniem się upośledzeń społecznych (brakiem pracy, dochodów, złych warunków materialnych rodzin, niskiego wykształcenia oraz trwale złego stanu zdrowia), które blokują aktywność społeczną badanych, spychając ich na margines życia społecznego.
Tylko 24% ankietowanych deklaruje, że w wolnym czasie działa w organizacji społecznej. Spośród tej grupy co siódmy (14%) udziela się w jednej organizacji, co dwudziesty (5%) - w dwóch organizacjach i tyle samo (5%) - w trzech lub więcej.
W ciągu ostatnich sześciu lat badani najczęściej pracowali w komitetach rodzicielskich oraz fundacjach szkolnych i uczelnianych, związkach zawodowych, organizacjach religijnych. Równie chętnie udzielali się w stowarzyszeniach działkowiczów, hodowców, wędkarzy i myśliwych. Liczba deklarujących pracę na rzecz którejkolwiek z tych instytucji nie przekraczała jednak 5,5 proc. Najmniejszym zainteresowaniem (poniżej 1%) cieszyły się m.in. grupy protestu, stowarzyszenia zajmujące się ochroną zabytków i rozwojem kultury regionalnej oraz ugrupowania polityczne.
Przedstawiciele kadry kierowniczej i inteligencji najczęściej (53%) podejmują pracę w organizacjach społecznych. Tegoroczne badania po raz pierwszy wykazały wysoki stopień zainteresowania działalnością społeczną pracujących na własny rachunek poza rolnictwem. W 1998 r. grupa ta stanowiła 9% ankietowanych, aby w 2004 r. osiągnąć poziom 35%.
Chętnie w organizacjach społecznych udzielają się też uczniowie i studenci (33%) oraz osoby w wieku 18-24 lat (30%). Zainteresowanie pracą społeczną jest tym większe, im ankietowani lepiej oceniają własną sytuację materialną. 37% osób, które uważają, że powodzi im się dobrze, działa w organizacji społecznej. Zaangażowanie wzrasta też wraz z wykształceniem. Aż 48% badanych z wykształceniem wyższym podejmuje działalność społeczną.
Zmniejszyła się liczba osób biorących udział w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu. W 1998 r. takich ankietowanych było aż 52%, a w 2004 r. tylko 33%. Wzrósł natomiast obecnie odsetek respondentów deklarujących, że uczestniczą w praktykach religijnych kilka razy w roku - z 16% w 1998 r. do 26% w 2004 r.
Sondaż przeprowadzono w dniach 9-12 stycznia 2004 r. na liczącej 1057 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.
