"Dwa oblicza krakowskich Żydów"

Wystawa to efekt pasji znanego krakowskiego lekarza prof. Aleksandra Skotnickiego, który jeżdżąc po świecie spotykał się z żydowskimi rodzinami pochodzącymi z Krakowa, od których otrzymywał archiwalne zdjęcia.

Wystawa pokazuje z jednej strony Żydów ortodoksyjnych mieszkających na krakowskim Kazimierzu, głęboko zakorzenionych w swą tradycję i odrębność od otaczającego chrześcijańskiego środowiska z ich zwyczajami, ubiorami, szkołami i świątyniami. Z drugiej strony prezentuje też świat Żydów zasymilowanych, stanowiących rzeczywistą elitę intelektualną Krakowa - powiedział prof. Skotnicki.

W pierwszej części wystawy główną grupę stanowią zdjęcia dokumentujące tradycyjny ślub syna wiceprzewodniczącego gminy żydowskiej w Krakowie, Mojżesza Stempla z córką słynnego cadyka chasydzkiego w Bobowej, Bencjona Halberstama, który odbył się w 1931 roku. Na uroczystość tę pojechało wynajętymi pociągami około 3 tys. chasydów z Krakowa, a fotograficznie udokumentował ją krakowski fotograf Zew Aleksandrowicz.

Fotografie prof. Skotnicki uzyskał w muzeum diaspory w Tel Awiwie oraz od potomków krakowskich Żydów mieszkających w Nowym Jorku i Londynie. Część pochodzi też ze zbiorów Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego.

Druga część wystawy pokazuje życie krakowskiej zasymilowanej inteligencji żydowskiej. Jak przypomina prof. Skotnicki, przed II wojną światową większość prawników i połowa lekarzy była pochodzenia żydowskiego. Korzenie takie miało też wielu naukowców, dziennikarzy, pisarzy, poetów i malarzy.

Chcemy przekazać, że ci przedwojenni krakowscy Żydzi są nadal związani z naszym miastem, kochają je i wspominają. Ten świat zaginiony, zmiażdżony walcem Holokaustu, powraca do nas tymi nielicznymi mieszkańcami miasta, którzy cudem ocaleli - powiedział profesor.

Wystawa "Dwa oblicza krakowskich Żydów" będzie stałą ekspozycją w jednej z najstarszych żydowskich świątyń na krakowskim Kazimierzu - Synagodze Wysokiej z XVI wieku. Prof. Skotnicki obiecuje, że jak tylko czas mu na to pozwoli, będzie osobiście po niej oprowadzał. Za każdym tym zdjęciem znajduje się fascynująca historia, którą będę się starał przybliżyć - powiedział.