Ciekawostki papieskie
Z instytucją wyboru papieża wiąże się wiele interesujących historii, związanych nie tylko z faktem, że kardynałów trzeba było czasami zamknąć "pod kluczem" (cum clave), aby zechcieli wreszcie dokonać wyboru kolejnego biskupa Rzymu. Zadrzały się także przypadki prawdziwych bitew o urząd papieża, jak ta w 366 roku.
12.04.2005 16:01
- We wrześniu 366 roku zmarł ówczesny biskup Rzymu Liberiusz. Swojego czasu sprzeciwiając się ariańskiemu cesarzowi, został przez niego zdjęty z biskupiego tronu, a na jego miejsce mianowano antypapieża Feliksa II. Liberiusz okazał się na wygnaniu bardziej skłonny do kompromisów i cesarz Konstancjusz II zgodził się przywrócić go na urząd, w zamian za co, Liberiusz obiecał nie występować przeciwko arianizmowi (wyklął go wówczas biskup Hilary z Poitiers).
Po śmierci Liberiusza, lud rzymski razem z duchowieństwem, wybrał na papieża byłego sojusznika antypapieża Feliksa II, Damazego, który też został namaszczony na biskupa Rzymu przez trzech biskupów, w tym tradycyjnie przez biskupa Ostii. Jednak nie wszystkim przypadł on do gustu i niektórzy zamiast niego postanowili wybrać biskupem Ursyniusza. W Rzymie rozpoczęły się przepychanki i Damazy zaapelował o pomoc do prefekta Rzymu Juventiusa (notebene poganina), ktory nakazał Urysniuszowi opuścić miasto. Urysniusz się podporządkował, ale jego zwolennicy zabarykadowali się w bazylice liberiańskiej (ob. Santa Maria di Majore), gdzie z grupą zwolenników obległ ich papież Damazy.
Po trzydniowej obronie 26 października 366 roku zwolennicy Damazego zdobyli bazylikę i wymordowali około 137 zwolenników Ursyniusza. Walki w mieście nie ustały, gdyż zwerbowani przez Damazego galdiatorzy siali postrach i dopiero interwencja cesarska położyła kres zamieszkom, oraz oczyściła papieża ‘ze wszelkich zarzutów’ (jakie to były, źródła nie wspominają). Synody w Rzymie (378) i Aquilei (381) potwierdziły, że to Damazy był prawowitym biskupem Rzymu. Sam Damazy zasłynął z ustalenia kanonu ksiąg w Biblii oraz zlecenia Św. Hiernonimowi przekładu Biblii na Łacinę - tzw. Wulgaty. Zmarł w 383 roku.
- Papież Stefan VII (896-897) został wyświęcony wbrew swojej woli na biskupa przez późniejszego papieża Formozusa. Gdy ten zmarł, Stefan VII swołał do Rzymu synod biskupów, kazał ekshumować ciało Formuzusa i posadzić w szatach pontyfikalnych. Odbył na nim sąd po czym ciało odarto z ozdób i utopino w Tybrze, zaś wszystkie święcenia udzielone przez Formozusa zostały uznane za nieważne. Oburzony skandalicznym zachowaniem papieża lud rzymski obalił go, wtrącił do więzienia gdzie też został uduszony.
- Jan XII (955-964) wywodził się z rodziny, która rządziła Rzymem od pokoleń. Znany był ze swego okrucieństwa i rozpusty. W 963 roku synod biskupów Italii i Niemiec zdetronizował go, ale zmiany polityczne pozwoliły mu powrócić na tron papieski i srogo zemścić się na swoich przeciwnikach. Według wszystkich ówczesnych źródeł zmarł podczas orgii. Jeden z kronikarzy zauważył „że szatan zadał mu cios w świątyni, którą uwielbiał". Uważany jest za jednego z najgorszych papieży w historii kościoła.
- Benedykt IX (1032-44, 1045, 1047-48), został wyniesiony przez swego ojca, hrabiego Alberyka, na biskupa Rzymu w wieku około 20 lat (niektórzy twierdzą, że miał ich zaledwie 12). Swoją godność sprzedawał trzy razy. Pod koniec życia żałował za swoje błędy i został mnichem.
- W 1271 roku po dwóch latach nieudanych zabiegów wybierania papieża, zdesperowani mieszkańcy Vitebo zamknęli kardynałów w budynku pod kluczem, grożąc, że jeśli nie wybiorą natychmiast papieża, zerwą z budynku dach, by „łacniej do nich dotarł głos Ducha Świętego.” To przekonało kardynałów, którzy wybrali papieżem Grzegorza X, który w 1274 roku po praz pierwszy skonkretyzował przepisy wyboru papieża przez kardynałów.
- W 1294 roku podzieleni kardynałowie wpadli na pomysł wyboru na papieża skromnego mnicha Celestyna V. Jego krótkie panowanie było okresem chaosu w Kościele, gdyż papież przebywał praktycznie w niewoli króla Neapolu i odmawiał podjęcia jakichkolwiek decyzji. Ostatecznie jeszcze w tym samym roku kardynałowie wymusili na Celestynie V abdykację i wybrali na papieża słynnego Bonifacego VIII, które swojego poprzednika uwięził w celi klasztornej i trzymał o chlebie i wodzie przez pół roku, aż stary, załamany mnich zmarł. Wbrew plotkom rozgłaszanym przez króla Francji, Bonifacy VIII nie kazał go ani otruć, ani udusić.
- Papież Jan XXII (1316-1334) został wybrany dwa lata po śmierci swojego porzednika Klemensa V. Kardynałowie głeboko podzieleni odmawiali wyboru nowego papieża i dopiero król Francji Filip V Długi zwabił ich podstępem w jedno miejsce i zmusił do wyboru następcy. Jan XXII symulował ciężką chorobę i kardynałowie myśląc, że wybierają kogoś na krawędzi śmierci, zagłosowali na niego. Ku ich zdumieniu papież Jan XXII nie tylko żył długie lata, ale zreformował kurię rzysmką, uzdrowił finanse papiestwa i cieszył się ogromną popularnością. Pewnym problemem był fakt, że oficjalnie wątpił w istnienie piekła i czyśćca.